کهکشانی
-
رسانه سلامت و دانش
تصویر روز ناسا: خوشه کهکشانی پاندورا / پهنای این عکس ۶۰ برابر قطر کهکشان راهشیری است
آبل ۲۷۴۴ به «خوشه پاندورا» نیز معروف است و به نظر میرسد که از ادغام سه خوشه کهکشانی عظیم شکل گرفته باشد. این ابرخوشه کهکشانی در فاصله ۳.۵ میلیارد سالنوری از ما در صورتفلکی حجار (سنگتراش) واقع در نیمکره جنوبی آسمان قرار دارد. حاکمیت گرانشی این ابرخوشه در تسلط ماده تاریک است که تاروپود فضازمان را به پیچوتاب درآورده و با ایجاد پدیده عدسی گرانشی، تصاویر کجومعوجی از اجرام دورتر تشکیل میدهد. بسیاری از این تصاویر که با رنگ قرمزتر از کهکشانهای خوشه پاندورا دیده میشوند، مربوط به کهکشانهای بسیار دورتری هستند که نور آنها از کیهان اولیه در جهت دیگری تابیده و تحت تأثیر عدسی گرانشی ابرخوشه، منحرف شده و تصویرهایی بهصورت کمانهای ناقص تشکیل داده است. معدود نقاط درخشان ششپری که میبینید، ستارههای کهکشان خودمان را در پیشزمینه نشان میدهند. در فاصله برآوردشده از خوشه پاندورا، پهنای تصویری که پیش روی شماست به حدود ۶ میلیون سالنوری میرسد. اعتبار تصویر: NASA، ESA، CSA، Ivo Labbe (Swinburne)، Rachel Bezanson (دانشگاه پیتسبورگ)، پردازش: Alyssa Pagan (STScI). برای مشاهده عکس در ابعاد بزرگ، اینجا را کلیک کنید. منبع: تصویر روز ناسا ۵۴۵۴
-
رسانه سلامت و دانش
تصویر روز ناسا: جزیره کهکشانی ستارهفشان
به نظر میرسد این کهکشان بیش از آنچه در دیگر کهکشانها معمول است، حاوی مناطق HII است که ستارههای غولپیکر در آنها پدید میآیند و با درخشش سرخفام گاز هیدروژن اتمی مشخص شدهاند. نواحی غولپیکر HII با خوشههای ستارگان داغ و پرجرمی روشن میشوند که در پایان عمر کوتاه ولی پرتلألؤ خود به صورت ابرنواخترهای درخشان منفجر میشوند. وقتی نرخ تولد ستارگان در کهکشانی بسیار زیاد باشد، منجمان به آن کهکشان «ستارهفشان» میگویند. کهکشان NGC 2403 عضو گروه کهکشانهای M81 است و شباهت زیادی به کهکشان مثلث یا M33 دارد، سومین کهکشان بزرگ در گروه محلی (بعد از راهشیری و آندرومدا) که سرشار از مناطق ستارهساز است. ستارگان پرنورتری که شعاع چهارگانه نور آنها بسیار دراز است، در پیشزمینه تصویر واقع شدهاند و متعلق به کهکشان راهشیری هستند. همچنین در پیشزمینه این تصویر تلسکوپی ژرف و وسیع، ابرهای میانستارهای کمفروغ و غبارآلود کهکشان خودمان را میبینید که به نام «سیروس کهکشانی» یا «سحابیهای شار یکپارچه» شناخته میشوند. عوارض کمنوری که به نظر میرسد از خود NGC 2403 گسترش یافتهاند، احتمالاً جریانهای ستارهای حاصل از جزر و مد گرانشی هستند که در فعلوانفعالات گرانشی با کهکشانهای همسایه از این کهکشان به بیرون کشیده شدهاند. اعتبار تصویر و حق چاپ: (تیم F.A.C.T) …