زیست شناسی
-
رسانه سلامت و دانش
رازگشایی از بائوباب، درخت وارونه‌ای که از آفریقا تا استرالیا شنا کرد / عکس
غزال زیاری: درخت‌های بائوباب یکی از جذاب‌ترین گونه‌های درختی روی زمین هستند که بخشی از این جذابیت به خاطر ظاهر غیرمعمول‌شان است. تنه‌های ضخیم این درختان نسبت به تاج‌هایشان بزرگ‌تر است و به همین خاطر به آن‌ها لقب “درخت‌های وارونه” داده شده است. این درختان زیبا و استثنایی می‌توانند هزاران سال زندگی کنند و جایگاه برجسته‌ای در سنت‌های فرهنگی و آثار هنری دارند. در این میان و با وجود روایت و ابهامات متعدد، منشأ پیدایش این درختان همچنان مبهم است. سال‌هاست که دانشمندان به این موضوع می‌پردازند که چگونه بائوباب‌ها در مکان‌هایی که ریشه می‌دوانند، رشد می‌کنند. هشت گونه از این درخت در سراسر جهان وجود دارد و نحوه پراکندگی آن‌ها نیز مانند ظاهر خود درختان، غیرعادی است: یک‌گونه در بخش عمده‌ای از سرزمین اصلی آفریقا وجود دارد، ۶ گونه در ماداگاسکار یافت می‌شود و یک‌گونه دیگر هم هزاران کیلومتر دورتر، در شمال غربی استرالیا وجود دارد. منشأ درختان بائوباب کجاست؟ اصلی‌ترین فرضیه مطرح‌شده آن است که منشأ این درختان از سرزمین اصلی آفریقاست؛ اما نتایج یافته‌های منتشرشده در مجله نیچر داستان متفاوتی را بیان می‌کند. در این مقاله به این نکته اشاره شده است که به‌احتمال قریب‌به‌یقین، درختان بائوباب ابتدا در ماداگاسکار فرگشت یافته‌اند، در همان‌جا گونه‌های متفاوتی از …
-
رسانه سلامت و دانش
صورت شما ممکن است بر اثر فشارهای درون رحم مادر تغییر شکل داده باشد
به گزارش سلام دکتر، تیمی بین‌المللی از محققان به بررسی رشد جنین‌های موش و قورباغه و همچنین جنین‌های انسان (خوشه‌هایی از سلول‌های جنینی توسعه‌یافته در آزمایشگاه) پرداختند تا بهتر بفهمند که چگونه برخی از سلول‌ها، نحوه رشد و تخصصی شدن را به دیگران سلول‌ها انتقال می‌دهند. آن‌ها متوجه شدند که وقتی فشار هیدرواستاتیک به‌صورت خارجی روی جنین افزایش می‌یابد، مسیرهای مهم پیام‌رسانی سلولی در سلول‌های تاج عصبی مختل می‌شود. یافته‌ها حاکی از آن است که رشد بافت می‌تواند در لحظات حیاتی از رشد حیوان، تحت تأثیر قرار بگیرد و آن حیوان را در خطر ناهنجاری‌های جمجمه و صورت قرار دهد. تصور می‌شود که این ناهنجاری‌ها حاصل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی، ازجمله تأمین مواد مغذی باشند. «روبرتو مایور» نوروبیولوژیست از دانشگاه کالج لندن (UCL) می‌گوید: «یافته‌های ما نشان می‌دهد که ناهنجاری‌های صورت می‌تواند نه‌تنها تحت تأثیر ژنتیک، بلکه از نشانه‌های فیزیکی در رحم مانند فشار باشد. وقتی جانداری تغییر فشار را تجربه می‌کند، همه سلول‌ها ازجمله جنین درون مادر می‌توانند آن را حس کنند». پژوهشگران امیدوارند که تحقیقات آینده نشان دهد که چگونه تغییرات درون بدن و همچنین فشار محیطی ممکن است بر رشد جنین انسان تأثیر بگذارد. نتایج این تحقیق در نشریه Nature Cell Biology منتشر شده است. …
-
رسانه سلامت و دانش
سمی‌ترین عشق جهان / عکس
به گزارش سلام دکتر و به نقل از سلام دکتر، گونه‌های موجود در قلمرو حیوانات برای جذب جفت از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند: پرندگان پرهای رنگارنگی دارند، حشرات موسیقی می‌سازند، زنبورها می‌رقصند، کرم‌های شب‌تاب از نور استفاده می‌کنند و بادکنک‌ماهی، دایره‌های هندسی در بستر دریا ایجاد می‌کند؛ اما شاید هیچ‌کدام از این‌ها به اندازه ترفند شب‌پره بِلا عجیب نیست. بر اساس مطالعه‌ای جدید که جزئیات آن در مجله PNAS منتشر شده، شب‌پره بِلا با نام علمی Utetheisa ornatrix ظاهراً به گونه‌ای فرگشت یافته است که در دورانی که کرم است، از سموم گیاه خاصی استفاده می‌کند تا نه‌تنها از خود و بعداتر تخم‌هایش در برابر شکارچیان محافظت کند، بلکه جفت‌های بالقوه را نیز جذب کند. برگ‌ها و دانه‌های گیاه جغجغه مملو از نوع خاصی از سم با طعم تلخ است که به آلکالوئیدهای پیرولیزیدین معروف است. حیوانات علوفه‌خوار به‌طور گسترده از مصرف جغجغه اجتناب می‌کنند، اما این گیاه منبع غذایی موردعلاقه شب‌پره بِلا است. سم گیاه جغجغه یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر بر اثر مسمومیت تصادفی در گاوها است، اما این شب‌پره رنگارنگ نه‌تنها در برابر آن مصونیت دارد، بلکه می‌تواند این سم را متابولیزه کند و از آن برای رسیدن به اهداف خود بهره بگیرد. شب‌پره‌های بِلا در بخش‌های …