مشخصات نهال انجیر
درخت انجیر؛ از آنجا که نسبتاً پربار است و در شرایط سخت رشد می‌کند، معمولاً انتخابی مناسب برای نگهداری و پرورش در باغ است. در این مقاله تمامی نکاتی که نیاز است برای کاشت درخت انجیر در اختیار داشته باشید را برای شما جمع آوری کرده‌ایم.
درخت انجیر؛ یکی از بلندترین درختان است که آب و هوای گرم و بارانی را دوست دارد. این درخت، زادگاهی مدیترانه ای دارد و معمولاً در هوای سرد دوام نمی‌آورد. برگ‌های این درخت پهن، کرک‌دار و دارای شیارهای عمیق هستند. این درخت خزان پذیر است، به این معنی که پس از شروع فصل پاییز، برگ‌های آن شروع به زرد شدن می‌کنند و در نهایت می‌ریزند.
ریشه درختان انجیر معمولاً عمق زیادی ندارند، بااین‌حال بعضی اوقات ریشه آنها به طرز عجیبی عمیق می‌شود. میوه درخت انجیر روی شاخه آن ساخته می‌شود.
انواع روش کاشت درخت انجیر:
به‌صورت کلی، دو روش برای تکثیر و کاشت درخت انجیر، وجود دارد:
از روش جنسی زمانی می‌توانید استفاده کنید که دانه‌های داخل میوه به حدی بزرگ باشند که زیر دندان مشخص شوند. در این صورت می‌توانید با کاشت دانه‌ها، اقدام به کاشت و پرورش Fig tree، نمایید. روش غیرجنسی نیز به سه روش پیوند، خواباندن شانه، پاجوش و قلمه زدن انجام می‌شود. در ادامه این روش‌ها را به همراه آموزش پیوند زدن درخت انجیر را بررسی می‌کنیم.
کاشت درخت انجیر به روش قلمه زدن:
قلمه زدن به دو روش مستقیم و خزانه‌ای انجام می‌شود. در روش مستقیم، شما باید حفره‌ای به عمق یک و نیم متر و پهنای هفتاد سانتی‌متر ایجاد کرده و قلمه را در آن بکارید. دقت کنید که قلمه انتخاب شده باید ضخامتی حدود سه سانتی‌متر داشته باشد و قد آن نیز حدوداً هفتاد سانتی‌متر باشد. حفره‌هایی که برای کاشت ایجاد می‌کنید باید حدوداً ۱٠ متر از یکدیگر فاصله داشته باشند تا مانع رشد یکدیگر نشوند.
در روش قلمه زدن خزانه‌ای، قلمه‌های ۲٠ الی ۳٠ سانتی‌متری از درختان ۲ تا ۴ ساله جدا شده و به همان روش قلمه مستقیم کاشته می‌شوند. حدود یک‌سال بعد، بهترین نهال‌ها را انتخاب کرده و آنها را به مکان اصلی منتقل کنید.
کاشت نهال انجیر با روش پاجوش:
این روش کاشت درخت انجیر؛ در زمستان بهتر جواب می‌دهد. پس از رسیدن زمان مناسب، پاجوش‌ها را در حفره‌هایی که از قبل آماده کرده‌اید بکارید. برای کاشت باید یک حفره دو متری ایجاد کرده، سپس یک و نیم متر از آن را با خاک پر کرده و شاخه را در آن بکارید. این کار به ، کمک می‌کند تا به‌سادگی ریشه‌های خود را در خاک ساکن کند.
کاشت درخت انجیر به روش خواباندن شاخه:
این روش، شبیه به پاجوش است با این تفاوت که شاخه از درخت جدا نمی‌شود و به همان شکل، خم شده و به زیر خاک هدایت می‌شود. با گذشت زمان، شاخه ریشه می‌دهد و تبدیل به درخت جدیدی می‌شود.
فاصله کاشت درخت انجیر چقدر است؟
فاصله کاشت برای انجیر دیم، ۱٠ در ۱٠ متر است. عمق گودال‌ها باید از ۱ تا ۱.۵ متر و عرض آن حدود هفتاد باشد. قلمه‌ها نیز باید هفتاد الی نود سانتی‌متر با قطر حدود ۳ سانتی‌متر باشند.
پرورش درخت انجیر در باغچه ممکن است؟
نهال انجیر؛ بسیار مقاوم است و امکان پرورش آن در باغچه نیز وجود دارد. البته این درختان زمانی که بزرگ می‌شوند به فضای بیشتری برای رشد نیاز دارند و ازآنجایی‌که جابه‌جایی ممکن است ریشه نهال را خشک کرده و از بین ببرد، بهتر است از همان ابتدا نهال را در باغچه بزرگ و یا فضای باز بکارید.
باغداری و مراقبت‌های لازم از آفات و بیماری‌های درختان انجیر چگونه است:
هر گیاه یا نهالی نیاز به مراقب دارد؛ از گل‌های لطیف بهاری گرفته تا درختان تنومند. درصورتی‌که به‌درستی از آنها مراقب نشود، ممکن است به شکل‌های مختلفی آفت‌زده و یا از شدت سرما و گرما از بین بروند. در ادامه، نکات نگهداری از درخت انجیر و به اصطلاح فوت کوزه‌گری آن را به شما آموزش می‌دهیم.
این درخت، گرمسیری است و به سرما حساسیت بسیاری نشان می‌دهد. قهوه‌ای یا چروک شدن برگ‌های درخت انجیر، تیره یا پلاسیده شدن جوانه و خشک شدن شاخه‌ها علائمی هستند که به شما می‌گویند درخت سرمازده شده و نیاز به مراقبت و جابه‌جایی دارد.
نهال‌های تازه کاشته شده، به حفاظت احتیاج دارند. باغداران معمولاً با برگ نخل و یا صندوق، دور نهال را می‌پوشانند و آن را گرم نگه می‌دارند.
هرس درخت بایستی در فصل گرم سال انجام شود؛ زیرا ایجاد زخم می‌تواند درخت را نسبت به سرما حساس‌تر کرده و موجب از بین رفتن آن بشود.
کود دهی به‌موقع و استفاده از ضد آفت برای کاشت نهال انجیر، حیاتی است؛ اما مراقب باشید در مصرف کود و آفت‌کش‌ها زیاده‌روی نکنید.
خاک مناسب رشد نهال انجیر چیست و باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد:
درختان انجیر ازآنجاکه مقاوم هستند، در بیشتر خاک‌ها رشد خوبی خواهند داشت؛ اما دقت در انتخاب نوع خاک باعث می‌شود تا رشد آنها چند برابر شده و بار بهتری داشته باشد. خاک‌های اراضی لمونی برای کاشت نهال انجیر انتخاب مناسبی هستند. البته به دلیل اینکه رشد شاخه و برگ‌های نهال در این نوع خاک‌ها بیشتر است، میوه دهی تا سه سال به تأخیر می‌افتد. قیمت نهال انجیر در نهالستان آلفا نهال بسیار مناصفانه می باشد.
نحوه آبیاری نهال و درخت بالغ انجیر چگونه است؟
مقدار آب مورد نیاز گیاه انجیر با توجه به سن و شرایط آن متفاوت است. در شرایط جغرافیایی که باران زیاد می‌بارد، نیاز به آبیاری کاهش پیدا می‌کند. درختان مسن و نهال‌ها به آب کمتر در دفعات بیشتری نیاز دارند. هرچه خاک درخت سنگین‌تر باشد، از آنجایی که آب بیشتری در خود نگه می‌دارد، به آبیاری کمتری نیاز دارند.
اگر در منطقه‌ای که درخت کاشته شده است و هر 10 روز یک بار به اندازه 1 سانتی متر باران می بارد، نیازی به آبیاری توسط شما نیست. البته آبیاری کمکی، می‌تواند به رشد بهتر درخت کمک کند. زمانی که برگ‌های درخت انجیر، زرد شده و بی‌حال می‌شوند، نیاز است که به درخت آب بدهید.
قلمه زدن درخت انجیر چگونه صورت می‌پذیرد؟
قبل از آموزش قلمه زدن درختان انجیر، لازم است که با قوانین انتخاب قلمه آشنا باشید:
- درخت مادری که انتخاب می‌کنید باید سالم، قوی و پربار باشد.
- سرشاخه‌های 2 تا 3 ساله درخت را برای قلمه زدن انتخاب کنید.
- طول قلمه‌ها باید حدود ۷٠ سانتی‌متر باشد.
- قطر قلمه‌ها حداقل یک سانتی‌متر باشد.
- قلمه‌های بخش انتهایی درخت انجیر، بهتر از شاخه‌های وسطی و بالایی درخت هستند.
- برای قلمه زدن و کاشت نهال انجیر، شاخه را انتخاب کرده و با اندازه مناسب برش بزنید. برای برش زدن حتماً از وسیله استفاده کنید و شاخه را نشکنید. شاخه‌های بریده‌شده را تا بهار سال آینده در دمای ٠ تا ۷ درجه و رطوبت بالا نگهداری کنید. در این شرایط قلمه ریشه زده و آماده کاشت می‌شود. پس از رسیدن بهار، قلمه‌ها را در جای مناسب بکارید و به آن رسیدگی کنید. پس از گذشت یک سال، نهال آماده انتقال به‌جای اصلی است.
نحوه کود دهی درخت انجیر و بهترین کودهای شیمیایی و حیوانی چه است:
نمی‌توان گفت کدام کود برای کاشت درخت انجیر، بهتر است. به‌صورت کلی، استفاده از سه تا چهار کود مختلف و داشتن برنامه غذایی منظم برای کاشت نهال انجیر، رشد آنها را به حداکثر می‌رساند. سعی کنید از کودهای میوه‌ای درختان خانواده توت در برنامه تغذیه درخت استفاده کنید.
شایع‌ترین بیماری و آفات درخت انجیر چه است:
پس از کاشت، درخت در بعضی شرایط ممکن است دچار آفت یا بیماری بشود. شایع‌ترین بیماری‌ها و آفات درخت انجیر، عبارت‌اند از:
- بیماری بلایت
- بیماری سیاهک
- سفیدک سطحی
- پوسیدگی طوقه و ریشه
- پوسیدگی طوقه و ریشه
- شپشک ستاره‌ای
- کنه تارتن
- مگس
چند نوع هرس داریم و هرس درخت انجیر چگونه انجام می‌شود؟
زمانی که شاخه های آسیب دیده و دارای بیماری بر روی درخت دیده می‌شود، درخت نیاز به هرس دارد. گاهی اوقات هرس درخت برای این انجام می‌شود که درخت قوت بگیرد و رشد بهتری داشته باشد. با هرس درخت، تقریباً نیمی از اندازه آن را می‌کاهید. بهترین زمان هرس، در زمستان و هنگام خواب زمستانی درخت است. شاخه‌هایی که روی شاخه‌های اصلی میوه دهی رشد می‌کنند و دارای زاویه کمتر از ۴۵ درجه هستند نیز نیاز به هرس دارند.
انواع هرس درخت انجیر:
- هرس بهره‌برداری
- تشکیل درخت به شکل پابلند
- هرس درخت انجیر و تشکیل درخت به شکل بوته
درخت انجیر بسیار خارق‌العاده است. این درخت به خاطر میوه‌اش و همچنین زینتی بودن، محبوبیت زیادی دارد. اگر قصد پرورش و نگهداری درخت انجیر را دارید، حتما می‌دانید که انتخاب بهترین زمان کاشت نهال انجیر در رشد و به ثمر رسیدن آن بسیار موثر است.
تصمیم‌گیری اشتباه در زمان کاشت درخت انجیر، می‌تواند منجر به نتیجه نامطلوب و ناموفق شود. به همین خاطر، در این مطلب از مجله تصمیم داریم درباره اینکه بهترین زمان کاشت نهال انجیر چه زمانی و چه فصلی از سال است، همچنین نحوه کاشت، نگهداری و پرورش اصولی و نیازهای تغذیه‌ای آن صحبت کنیم.
کاشت درخت انجیر و شرایط مناسب برای رشد آن
درخت انجیر از گیاهان بومی آسیای غربی، خانواده تیره‌توت‌ها و دارای ۶۰۰ گونه است. این درخت در مناطقی با تابستان‌های گرم و زمستان‌های معتدل، رشد خوبی دارد.
البته این به معنای عدم پرورش انجیر در مناطق سرد نیست. کاشت درخت انجیر در مناطق سرد نیاز به مراقبت بیشتری دارد. در آب و هوای سرد، بهتر است که در محیط‌های بسته یا گلخانه‌ای نگهداری شوند.
به طور کلی نگهداری و مراقبت از درخت انجیر، تقریبا راحت و آسان است. درخت انجیر به جز مورچه و ملخ که به میوه رسیده آن حمله می‌کنند، دشمن دیگری ندارد.
ارتفاع درخت انجیر بسته به نوع گونه و محیط رشد آن متفاوت است. به طور معمول، ممکن است ارتفاع آن تا ۱۰ متر برسد. رنگ، اندازه و طعم میوه انجیر، بسته به گونه آن متفاوت است.
رنگ میوه رسیده در زمان برداشت ممکن است سبز، بنفش، زرد یا قهوه‌ای باشد. ماندگاری میوه انجیر نسبتا کم است، به همین خاطر بیشتر به صورت مربا و خشک از آن استفاده می‌کنند. نیازهای رشد درخت انجیر، در ادامه ذکر شده‌اند:
وضعیت نور
این درخت مکان‌های آفتابگیر را بیشتر دوست دارد. بنابراین در هنگام کاشت نهال انجیر به این مورد هم توجه داشته باشید. برای پرورش انجیر مکان آفتابگیر را انتخاب کنید، تا میوه‌دهی بهتری داشته باشد.
توصیه می‌شود این درخت حداقل ۷ الی ۸ ساعت در معرض آفتاب قرار بگیرد. البته در مکان‌های سایه رشد درخت انجیر هم عملکرد خوبی دارد، اما میزان باردهی کمتری خواهد داشت.
وضعیت خاک
درخت انجیر تقریبا در هر خاکی رشد می‌کند. با این حال، در خاک‌های با زهکشی مناسب، عملکرد بهتری نشان می‌دهد. کاشت انجیر در خاک‌های شنی و لومی بر خاک‌های رسی ترجیح داده می‌شود.
عمق یک و نیم متر برای رشد ریشه گیاه کافی است. برای رشد قوی و نتیجه بهتر، لازم است که قبل از کاشت، خاک را با کوددهی، از مواد آلی غنی کنید. PH خاک به اندازه زهکشی خاک اهمیت ندارد، البته PH بین شش تا هشت شرایط بهتری برای رشد درخت انجیر فراهم می‌کند.
وضعیت دما
درخت انجیر از لحاظ دمایی، گیاه حساسی نیست. تقریباً در شرایط دمایی مختلف امکان رشد و پرورش آن وجود دارد. با این حال دمای بین ۲۵ تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد برای رشد آن بسیار مناسب است.
با اینکه آب و هوای گرم برای رشد درخت انجیر مساعد است، دمای بالاتر از ۴۲ درجه سانتی‌گراد شرایط نگهداری از آن را سخت می‌کند.
چه موقع از سال بهترین زمان کاشت نهال انجیر است؟
اولین اقدام در رابطه با کاشت درخت انجیر که باید درست درباره آن تصمیم بگیرید، کاشت درخت در زمان مناسب است. اوایل ماه اسفند و نیمه اول ماه فروردین، بهترین زمان برای کاشت درخت انجیر هستند.
در این موقع، نهال در خواب است و رشد آن متوقف شده است. با کاشت در روزهای ابری که احتمال بارش باران وجود دارد، می‌توانید نتیجه بهتری مشاهده کنید. لازم است بدانید که انجیر از لحاظ خشک نشدن گیاه، حائز اهمیت است.
کاشت درخت انجیر در حیاط
برای کاشت درخت انجیر در حیاط به فضای بزرگ نیازی نیست. این گیاه در یک گلدان یا باغچه کوچک هم قابلیت کاشت دارد. با فرض اینکه یک نهال جوان را برای کاشت انتخاب کرده‌اید، کاشت درخت انجیر را مرحله به مرحله با هم مرور می‌کنیم.
مرحله اول: انتخاب مکان مناسب، به اندازه انتخاب بهترین زمان کاشت نهال انجیر دارای اهمیت است. اگر قصد کاشت نهال در حیاط را دارید، مکانی را انتخاب کنید که در معرض تابش مستقیم خورشید قرار دارد.
بهتر است برای اینکه درخت حداکثر بهره‌مندی را از تابش نور خورشید داشته باشد، فاصله درخت انجیر از دیوارها و موانع را حداقل شش متر در نظر بگیرید. خاکی که نهال در آن کشت داده می‌شود، باید دارای زهکشی مناسب و مواد آلی کافی برای رشد درخت انجیر باشد.
در صورتی که قصد کاشت نهال انجیر در گلدان را دارید، باید به زهکشی و مغذی بودن خاک آن توجه بیشتری داشته باشید. در فصل گرم می‌توانید، گلدان را در خارج از محیط منزل نگهداری کنید و با شروع فصل سرما به داخل خانه انتقال دهید. حتما در محیط منزل، مکان‌های آفتابگیر مانند پشت پنجره را برای قرار دادن گلدان در نظر بگیرید.
مرحله دوم: با استفاده از یک بیل محکم، گودالی در زمین حفر کنید. گودال حفر شده باید از سیستم ریشه نهال، بزرگتر باشد. به طور متوسط گودال را دو تا سه برابر بزرگتر حفر کنید. سپس به آرامی نهال را داخل گودال قرار دهید و اطراف آن را با خاک بپوشانید.
مرحله سوم: اضافه کردن مالچ به اطراف درخت کاشته شده در داخل زمین یا گلدان بسیار به کاشت موفق آن کمک می‌کند. تقریبا یک لایه هفت سانتی‌متری روی خاک اطراف نهال، مالچ بپاشید. استفاده از مالچ برای حفظ آب و کنترل رشد علف‌های هرز مفید است. در نهایت درخت تازه کاشته شده را به خوبی آبیاری کنید.
در صورت کاشت نهال انجیر در داخل گلدان، باید هر سه تا پنج سال آن را به گلدان بزرگتر منتقل کنید. در زمان خواب گیاه می‌توانید کار انتقال را انجام دهید.
نحوه نگهداری درخت انجیر و برداشت میوه
اکنون که بهترین زمان کاشت نهال انجیر و نحوه کاشت آن را یاد گرفتید، لازم است برای پرورش و نگهداری درخت انجیر از نکات مراقبت آن آگاه شوید.
خوشبختانه درخت انجیر در دسته درختان مقاوم قرار می‌گیرد، به همین خاطر نگهداری و پرورش آن وقت زیادی از شما نمی‌گیرد.
آبیاری درخت انجیر
درختان تازه کاشته تا زمانی که ریشه آنها تثبیت شود، باید مرتب آبیاری شوند. خشک شدن سطح خاک درخت انجیر، زمان آبیاری گیاه را مشخص می‌کند. توجه داشته باشید که در زمان آبیاری، تا عمق رشد ریشه‌ها، گیاه باید سیراب شود.
میزان آبیاری درخت در زمان باردهی آن باید کمتر شود، زیرا آبدهی زیاد باعث کاهش شیرینی میوه انجیر می‌شود. درخت انجیر نسبت به خشکی مقاوم است، بنابراین آبیاری زیاد هم می‌تواند باعث بیماری درخت شود. دقت داشته باشید که میزان آبیاری درخت انجیر در فصل گرما با فصل سرما متفاوت است.
کوددهی درخت انجیر
درخت انجیر در مقایسه با درختان میوه دیگر به کوددهی کمتری نیاز دارد. چرا که مواد مغذی مورد نیاز خود را از خاک و مواد آلی دریافت می‌کند.
با این حال، برای تقویت درخت انجیر در اوایل فصل رشد، می‌توانید از کودهای شیمیایی حاوی فسفر، پتاسیم و نیتروژن مانند ۱۰-۱۰-۱۰ (تقویت میوه)، کود ۲۰-۲۰-۲۰ (تقویت میوه) و کود ۵-۵-۲۰ (تقویت برگ)استفاده کنید. سعی کنید از کودهای حاوی نیتروژن کمتر استفاده کنید، زیرا بیشتر در شادابی گیاه تا میوه آن، تاثیر دارند.
در کنار کود شیمیایی می‌توان از کود حیوانی نیز برای درخت انجیر استفاده کرد. از کودهای حیوانی اثربخش در تقویت درخت انجیر می‌توان به پهن گاو، اسب و گوسفند اشاره کرد. در ضمن مواد آلی موجود در کود حیوانی برای درخت انجیر باعث اصلاح خواص فیزیکی و شیمیایی خاک همچون، زهکشی و PH آن می‌شوند.
هرس درخت انجیر
درخت انجیر در مقایسه با درختان میوه دیگر، به هرس کمی احتیاج دارد. با توجه به اینکه هرس کردن درخت جهت کنترل و نگهداری بهتر، میوه‌دهی بیشتر و برداشت میوه آسان‌تر حائز اهمیت است، هرس درخت انجیر سالانه انجام می‌شود.
بهترین زمان برای هرس کردن درخت انجیر، فصل پاییز است. در این فصل رشد گیاه متوقف شده است، بنابراین به راحتی می‌توان شاخه‌های بیمار و مرده را از درخت جدا کرد.
چه مدت طول می‌کشد تا درخت انجیر میوه بدهد؟
نهال انجیر پس از کاشت در زمین به طور متوسط بعد از دو الی سه سال شروع به میوه‌دهی می‌کند. البته بسته به نوع گونه و شرایط جغرافیایی، این زمان متفاوت است.
برخی از انواع این گیاه یک بار در سال میوه می‌دهند؛ در حالی که برخی دیگر دو بار در سال باردهی دارند.
بهترین فاصله بین دو درخت انجیر چقدر است؟
در کنار انتخاب بهترین زمان کاشت نهال انجیر باید به موارد مهم دیگری همچون رعایت فاصله میان درختان دقت داشته باشید. انتخاب فاصله مناسب بین دو درخت به خاطر رشد ریشه‌ها و همچنین حرکت ماشین‌ها و دیگر ادوات کشاورزی دارای اهمیت است.
فاصله بین دو درخت انجیر با توجه به نوع گونه درخت متفاوت است. با این حال فاصله بین آنها بین سه الی پنج متر در نظر گرفته می‌شود.
