آیا زردی نوزاد برگشت پذیر است؟

علت زردی نوزاد یا یرقان چیست؟

زمانی که نوزاد درون شکم مادر است، تمامی فرایند جذب و دفع بیلی روبین خون او توسط کبد مادر انجام می شود. بعد از تولد، این فرایند باید به وسیله کبد نوزاد انجام شود؛ اما به دلیل نارس بودن و رشد ناقص این اندام، دفع بیلی روبین با مشکل مواجه می شود.  همین مسئله باعث تجمع بیلی روبین در خون نوزاده شده و نشانه های بیماری یرقان مثل زردی چشم ها و پوست مشاهده می شود. پزشکان معمولا بعد از گرفتن آزمایش خون و تشخیص مقدار بیلی روبین، برای درمان اقدام می کنند. اگر افزایش سطح بیلی روبین خون باعث بروز یرقان شده باشد، معمولا هنگام تولد یا 2 تا 4 روز بعد از زایمان نشانه های زردی مشاهده می شود.

اما ممکن است دلایل دیگری مثل خون ریزی داخلی، مشکلات ژنتیکی در تجزیه بیش ازحد گلبول های قرمز خون، نارسایی کبدی، عفونت های ویروسی یا مسدود شدن مجاری صفراوی موجب بروز زردی در نوزادان شود. در این حالت اغلب نشانه های زردی دیرتر از حالت معمول بروز می کند و احتمال دارد علائم دیگری نیز دیده شود. همچنین اگر نوزاد زودتر از هفته 37 بارداری متولد شود نیز احتمال ابتلا به یرقان افزایش می یابد. زیرا هنوز نارس است و اندام های او به خوبی رشد نکرده اند. بنابراین نیاز به اجاره دستگاه زردی نوزاد خواهید داشت.

علائم زردی در نوزادان

برای شناسایی بیماری در نوزادان، اغلب باید به نوع گریه کردن آن ها توجه کرد. چراکه آن ها توانایی بیان نیازها و مشکلات خود را ندارند و اولین راه ارتباطی شان از طریق گریه کردن است. معمولا نوزادان مبتلا به زردی، گریه هایی گوش خراش و شدید دارند. همچنین توجه به دیگر که در ادامه به آن ها اشاره کرده ایم، می تواند در تشخیص یرقان به والدین کمک کند.

• زردی پوست بدن به خصوص در ناحیه شکم، بازو و پاها
• تغییر رنگ مدفوع به رنگ زرد
• زرد شدن سفیدی چشم ها
• بی حالی، بی قراری و خواب آلودگی
• عدم تمایل نوزاد به خوردن شیر
• کاهش وزن نوزاد
• تب

بیماری زردی نوزاد چقدر طول میکشد؟

برای اطلاع از اینکه زردی نوزاد چند روز طول میکشد، ابتدا باید بدانیم که دلیل بروز زردی در نوزاد چیست. به طورکلی 3 دلیل در ایجاد زردی نقش دارد که هرکدام طول درمان متفاوتی دارند.  اگر نوزاد نارس به دنیا بیاید یا هنگام تولد برخی از اندام های او مثل کبد به خوبی رشد نکرده باشد، احتمال بروز زردی طبیعی بالا می رود. علائم بیماری در این نوع از یرقان، معمولا 2 تا 7 روز بعد از تولد مشاهده می شود و طول درمان آن تقریبا تا 2 هفته ادامه خواهد داشت. با خوردن شیر مادر و کامل شدن کبد نوزاد، مقدار بیلی روبین به تدریج کاهش می یابد. برخی بیماری های زمینه ای مادر یا نوزاد مثل دیابت، مصرف دارو، نوع تغذیه و مسائل ژنتیکی هم باعث بروز زردی فیزیولوژیک می شوند.

یکسان نبودن گروه خونی مادر و جنین

زمانی که گروه خونی مادر و جنین یکسان نباشد. برای مثال گروه خونی مادر A و گروه خونی جنین B باشد. عدم تشخیص این موضوع، ممکن است موجب مرگ، زردی یا کم خونی شدید نوزاد شود. زیرا این ناهمسانی گروه خونی مادر و نوزاد باعث تولید نوعی آنتی بادی در بدن مادر شده که موجب افزایش تعداد بیلی روبین های بدن نوزاد می شود. چراکه در اواخر دوره بارداری احتمال ورود خون جنین به بدن مادر وجود دارد. به همین دلیل این آنتی بادی در بدن مادر ترشح می شود. معمولا برای درمان این مسئله، در هفته 28 بارداری و 72 ساعت بعد از زایمان، نوعی آمپول ایمنوگلوبولین RH به مادر تزریق می شود. طول درمان این زردی هم معمولا 2 هفته است.

در این نوع از زردی معمولا به دلیل وجود نوعی ماده در شیر مادر، امکان دفع و جذب بیلی روبین کاهش می یابد. به همین دلیل سطح بیلی روبین خون بالا می رود و نشانه های زردی در نوزاد دیده می شود. طول درمان این بیماری در صورت اجاره دستگاه زردی نوزاد در جنوب تهران تقریبا بین 3 تا 12 هفته است.

علت ادامه دار بودن زردی نوزاد چیست؟

علت ادامه دار بودن زردی نوزاد معمولا به دلیل برخی اختلال ها و بیماری های زمینه ای مثل حساسیت به شیر مادر، عفونت های ادراری و کم کاری تیروئید است. در صورت حساسیت به شیر مادر امکان افزایش بیلی روبین در خون نوزاد بالا می رود که طول درمان را ممکن است تا 12 هفته افزایش دهد. در صورتی که بعد از 2 هفته این بیماری درمان نشود باید آزمایش های لازم برای بررسی عفونت ادراری یا کم کاری تیروئید انجام شود. تیروئید غده ای در بدن است که وظیفه ترشح هورمون رشد به عهده این عضو است. وجود هرگونه مشکل در این غده در کاهش یا افزایش بیلی روبین در بدن نوزاد موثر است.

بهترین روشهای درمان و کم کردن زردی یا یرقان نوزاد

بهترین و مهم ترین روشهای درمان و کم کردن زردی شامل موارد زیر است. خوردن شیر مادر در کاهش سطح بیلی روبین نوزاد موثر است. هر 2 تا 3 ساعت یک بار که نوزاد بیدار می شود باید به خوبی و به مقدار کافی شیر بخورد. برای کاهش بیلی روبین، نوزاد باید زیر نور آبی یا سبز باشد. به همین دلیل در بیمارستان یا خانه می توانید از دستگاه های فتوتراپی استفاده کنید. این دستگاه ها با تولید نور سبز و آبی برای درمان زردی نوزاد موثر هستند. نوزاد خود را بدون لباس و تنها با چشم بند و پوشک باید درون محفظه این دستگاه قرار دهید.

اگر زردی نوزاد خیلی شدید باشد، باید خون نوزاد را با خون تازه تعویض کنند.

از کجا بفهمیم زردی نوزاد خوب شده است؟

با انجام آزمایش خون توسط پزشک، سطح بیلی روبین خون را اندازه می گیرند و می توان میزان بهبودی بیماری را از این طریق متوجه شد. همان طور که گفتیم این بیماری تقریبا 2 هفته طول می کشد تا درمان شود. با بهبود زردی، علائم بیماری کاهش می یابد. زردی پوست و چشم ها از بین می رود و رنگ ادرار و مدفوع نوزاد به رنگ طبیعی خود بازمی گردد. در نهایت میزان بی قراری و گریه های شدید کودک کم می شود و تمایل نوزاد به شیر خوردن بیشتر می شود.

برای یافتن پاسخ این سوال که زردی نوزاد چقدر طول میکشد؟ می توان گفت که ابتدا باید دلیل بروز زردی یا یرقان را در نوزاد تشخیص دهیم. اگر نوزاد به موقع به دنیا آمده اما کبد به طور کامل رشد نکرده باشد، احتمال بروز زردی به دلیل اختلال در دفع بیلی روبین افزایش می یابد. گاهی ممکن است وجود برخی مشکلات ژنتیکی یا بیماری های زمینه ای در مادر یا نوزاد مثل دیابت و عفونت های ویروسی در شکل گیری علائم زردی نقش داشته باشند. در این موارد ممکن است طول درمان یرقان بیشتر از 14 روز باشد.

 زردی نوزاد چقدر طول میکشد و علت آن چیست؟

 علت بروز زردی یا یرقان در نوزادان اغلب به دلیل نارس بودن کبد آن ها است. در برخی مواقع نیز به خاطر استرسی که زمان تولد به نوزاد وارد می شود، به یرقان مبتلا می شود.

 روشهای خانگی درمان زردی نوزاد کدام است؟

 استفاده از روشهای خانگی درمان زردی نوزاد باید بعد از مشورت با پزشک کودکان انجام شود. برای جلوگیری از آسیب به فزرندتان، تنها در صورت تایید پزشک از این روش ها استفاده کنید. عرق کاسنی به دلیل طبع سرد و خنکی که دارد در درمان زردی موثر است. می توانید 1 لیوان از آن را در لگن حمام نوزاد با آب ترکیب کرده و بدن نوزاد را به مدت 15 دقیقه در آن بشویید. همین روش را می توانید با جوشانده گل ختمی و گل بنفشه نیز انجام دهید.

 مادرانی که نوزادشان زردی دارد از خوردن چه غذاهایی باید اجتناب کنند؟

 مصرف بیش ازحد مواد غذایی که طبعی گرم و خشک دارند مثل آجیل و انواع ادویه می تواند زردی نوزاد را تشدید کند. بهتر است که در خوردن غذاهای دیرهضم و نفاخ مثل کله پاچه، پیاز و سیر خام، بادمجان و حبوبات نیز زیاده روی نکنید.

 عوارض زردی در نوزادان چیست؟

 توجه به علائم زردی به ویژه در نوزادان تازه متولد شده اهمیت زیادی دارد. زیرا اگر این بیماری به موقع درمان نشود، می تواند عوارض جبران ناپذیری مثل آسیب های مغزی، عقب افتادگی ذهنی و ناشنوایی برای نوزاد داشته باشد. باید حداقل تا 5 روز بعد از تولدبه صورت مداوم علائم زردی را در نوزاد بررسی کرد.

 دلایل طولانی شدن زردی در نوزادان کدام است؟

 مهم ترین دلایل طولانی شدن زردی در نوزادان مربوط به حساسیت به شیر مادر، عفونت های اداری و کم کاری تیروئید است. اگر غده تیروئید خوب کار نکند می تواند میزان بیلی روبین را در بدن نوزاد افزایش دهد. ازطرفی وجود هرگونه عفونت ادراری در تشدید کردن زردی نوزاد موثر است. برای درمان و بررسی مجدد وضعیت سلامت نوزاد خود، حتما با پزشک متخصص کودکان مشورت کنید.