مجازات تهدید به تجاوز

تهدید به تجاوز، عملی مجرمانه و دارای عواقب حقوقی بسیار جدی است که امنیت جسمی و روانی فرد را به شدت متزلزل می کند. قانون گذار ایران برای مقابله با این پدیده و حمایت از قربانیان، مجازات های مشخصی را در نظر گرفته است که آگاهی از آن ها برای هر شهروندی ضروری است. این مقاله به تعریف حقوقی، مصادیق، مجازات ها و روند پیگیری قانونی مجازات تهدید به تجاوز در نظام حقوقی ایران می پردازد تا اطلاعاتی جامع و کاربردی در این زمینه ارائه دهد.

موضوع تهدید به تجاوز به دلیل حساسیت های اجتماعی و پیامدهای عمیق روانی و جسمانی بر قربانیان، همواره از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. این عمل نه تنها آرامش و امنیت فردی را سلب می کند، بلکه می تواند به فروپاشی اعتماد اجتماعی و تزلزل بنیان خانواده ها نیز منجر شود. از همین رو، شناخت ابعاد حقوقی این جرم، تعریف دقیق آن در نظام قانونی کشور، و آگاهی از راهکارهای موجود برای پیگیری قضایی، گامی اساسی در جهت احقاق حق و مقابله با چنین ناهنجاری هایی است.

در این نوشتار، تلاش بر آن است که با نگاهی تخصصی اما قابل فهم برای عموم، به واکاوی مفهوم تهدید به تجاوز پرداخته شود. ابتدا به تبیین تعریف حقوقی تهدید و تمایز آن با سایر اقسام تهدید، سپس به بررسی مصادیق و اشکال مختلف این جرم، از جمله تهدیدات لفظی، رسانه ای و مجازی خواهیم پرداخت. در بخش های بعدی، تمرکز اصلی بر مجازات تهدید به تجاوز در قانون ایران، با تکیه بر مواد قانونی مرتبط و تفاوت های موجود در مجازات ها بر اساس نحوه ارتکاب جرم خواهد بود. در نهایت نیز، مراحل عملی پیگیری قانونی و حقوق قربانیان تبیین می شود تا راهنمای جامعی برای افراد در معرض یا قربانی این تهدیدات باشد.

تهدید به تجاوز چیست؟ تعریف حقوقی و تمایز آن با سایر تهدیدها

برای درک دقیق مجازات تهدید به تجاوز، لازم است ابتدا به تعریف حقوقی تهدید و تجاوز پرداخته و سپس تفاوت های ماهوی تهدید به تجاوز را با سایر اشکال تهدید بررسی کنیم. این تمایزات در تعیین مجازات و روند رسیدگی قضایی اهمیت بسزایی دارند.

مفهوم عمومی تهدید در قانون ایران

جرم تهدید در قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات)، به ویژه در ماده ۶۶۹، تعریف شده است. بر اساس این ماده، هرگاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل، ضررهای نفسی (جانی)، شرفی (آبرویی)، مالی یا به افشای سری نسبت به خود یا بستگان او نماید، صرف نظر از اینکه به این واسطه تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را کرده باشد یا نکرده باشد، مرتکب جرم تهدید شده است.

عناصر تشکیل دهنده جرم تهدید شامل موارد زیر است:

• ترساندن: عملی که در فرد مقابل، بیم و هراس از وقوع یک امر ناخوشایند را ایجاد کند.
• عمل بد و نامشروع در آینده: تهدید باید به انجام عملی غیرقانونی، غیراخلاقی یا نامشروع در آینده باشد.
• امکان وقوع: عمل تهدید شده باید در عمل قابلیت تحقق داشته باشد و برای فرد تهدیدکننده نیز امکان انجام آن وجود داشته باشد. البته این امکان وقوع لزوماً به معنی قصد واقعی انجام عمل نیست، بلکه صرفاً ایجاد بیم در فرد کفایت می کند.
• فعل یا ترک فعل: تهدید می تواند برای وادار کردن دیگری به انجام کاری یا ترک کاری صورت گیرد، هرچند ماده ۶۶۹ تصریح دارد که درخواست فعل یا ترک فعل شرط تحقق جرم نیست.

تجاوز از منظر حقوقی

در نظام حقوقی ایران، اصطلاح تجاوز غالباً به زنای به عنف اشاره دارد که به معنی برقراری رابطه جنسی با زن بدون رضایت او و با توسل به زور، اجبار یا تهدید است. علاوه بر زنای به عنف، سایر جرایم جنسی اجباری نظیر لواط به عنف، تفخیذ به عنف، مساحقه به عنف و حتی برخی روابط نامشروع تعزیری که با اجبار و تهدید صورت گیرد نیز در این دسته بندی قرار می گیرند. عنف در اینجا به معنای عدم رضایت قربانی و تحمیل عمل جنسی به او است.

تفاوت ماهوی تهدید به تجاوز با تهدید عادی

اگرچه تهدید به تجاوز زیرمجموعه ای از جرم کلی تهدید محسوب می شود، اما به دلیل ماهیت خاص و تأثیر عمیق آن بر قربانی، از سایر تهدیدها متمایز است. این تمایزات عبارتند از:

• شدت آسیب روانی: تهدید به تجاوز، به مراتب آسیب های روانی عمیق تر و طولانی مدت تری نسبت به تهدیدات مالی یا آبرویی بر قربانی وارد می کند و سلامت روان وی را به شدت در معرض خطر قرار می دهد.
• تهدید مستقیم به جسم و حیثیت جنسی: این نوع تهدید مستقیماً امنیت جسمانی و حیثیت جنسی فرد را هدف قرار می دهد که از بنیادی ترین حقوق هر انسانی است.
• قوانین خاص: قانون گذار در برخی موارد، برای تهدید به تجاوز (به ویژه در صورت سوءاستفاده از تصاویر و فیلم های خصوصی) مجازات های سنگین تر و قوانین خاصی را پیش بینی کرده است که آن را از جرم تهدید عمومی متمایز می کند.

نقش ادراک قربانی در تحقق جرم

در جرم تهدید به تجاوز، ادراک قربانی از تهدید و احساس ترس و بیم از وقوع آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای تحقق جرم، لازم نیست که تهدیدکننده واقعاً قصد اجرای تجاوز را داشته باشد؛ بلکه صرف ایجاد حس ترس و وحشت در قربانی که عمل تهدید شده قابل وقوع است، کفایت می کند. این بدان معناست که اگر قربانی به طور معقولی از وقوع تجاوز بیمناک شود، جرم تهدید به تجاوز محقق شده است، حتی اگر تهدیدکننده در واقعیت هیچ گاه قصد عملی کردن آن را نداشته باشد. این جنبه از جرم، حمایت از امنیت روانی و کرامت انسانی افراد را تضمین می کند.

تهدید به تجاوز، فراتر از یک تهدید عادی، سلامت روان و امنیت جسمی قربانی را به شکل بنیادین هدف قرار می دهد و به همین دلیل، قانون گذار حمایت های ویژه ای برای آن در نظر گرفته است.

مصادیق و اشکال مختلف تهدید به تجاوز

تهدید به تجاوز می تواند اشکال مختلفی داشته باشد و به شیوه های گوناگونی بیان شود. شناخت این مصادیق به قربانیان کمک می کند تا تهدید را به درستی تشخیص داده و مدارک لازم برای پیگیری قانونی را جمع آوری کنند.

تهدید لفظی مستقیم و کنایه ای/غیرمستقیم

شایع ترین شکل تهدید به تجاوز، تهدید لفظی است. این تهدید می تواند به صورت مستقیم و صریح بیان شود؛ برای مثال، تهدیدکننده آشکارا به انجام عمل تجاوز اشاره کند و قربانی را با جملات واضح بترساند. در این حالت، اثبات تهدید نسبتاً آسان تر است، به خصوص اگر شهودی وجود داشته باشند یا تهدید از طریق پیامک یا تماس ضبط شده صورت گیرد.

از سوی دیگر، تهدید می تواند کنایه ای یا غیرمستقیم باشد. در این موارد، تهدیدکننده ممکن است به جای استفاده از الفاظ صریح، از اشارات، حرکات، یا جملاتی استفاده کند که به صورت غیرمستقیم، مفهوم تهدید به تجاوز را منتقل می سازد. تشخیص و اثبات این نوع تهدید دشوارتر است، اما اگر با توجه به اوضاع و احوال، روابط قبلی طرفین و سایر قرائن، برای یک فرد متعارف، مفهوم تهدید به تجاوز از آن استنباط شود، جرم محقق خواهد شد.

تهدید از طریق افشا یا انتشار آثار مستهجن/مبتذل (رسانه ای)

یکی از مهم ترین و خطرناک ترین مصادیق تهدید به تجاوز، سوءاستفاده از آثار سمعی و بصری (فیلم و عکس) مبتذل یا مستهجن مربوط به قربانی برای وادار کردن او به برقراری رابطه جنسی است. این موضوع به صراحت در ماده ۴ قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت های غیرمجاز می نمایند، مورد اشاره قرار گرفته و از اهمیت حقوقی بالایی برخوردار است.

بر اساس این ماده، اگر کسی با سوءاستفاده از فیلم یا عکس های مبتذل یا مستهجنی که از دیگری تهیه شده، او را تهدید به افشا یا انتشار این آثار کند و از این طریق فرد را مجبور به انجام عمل جنسی نماید، مرتکب جرم شده است. این عمل جنسی می تواند شامل زنا، لواط، تفخیذ، مساحقه یا حتی روابط نامشروع تعزیری (مانند بوسیدن، بغل کردن و غیره) باشد. نکته حیاتی این است که در این ماده، تهدید به انتشار صرفاً یک مقدمه برای اجبار به عمل جنسی تلقی می شود و خود عمل جنسی نتیجه ای است که جرم را محقق می سازد. تصاویر و فیلم ها لزوماً نباید با اجبار تهیه شده باشند؛ حتی اگر با رضایت قبلی تهیه شده و سپس برای تهدید مورد سوءاستفاده قرار گیرند، جرم محقق می شود. همچنین، این آثار باید مربوط به خود بزه دیده باشند تا مشمول این ماده قرار گیرد.

تهدید در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی

با گسترش استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، تهدید به تجاوز در این بسترها نیز رو به افزایش است. تهدیداتی که از طریق پیام رسان ها (مانند تلگرام، واتس اپ)، ایمیل، دایرکت اینستاگرام، یا سایر پلتفرم های آنلاین صورت می گیرد، به طور کامل قابل پیگیری قانونی است. چالش اصلی در این موارد، جمع آوری و اثبات مدارک دیجیتال است. اسکرین شات ها، لاگ چت ها، تاریخ و زمان ارسال پیام ها، و آدرس های IP همگی می توانند به عنوان مستندات برای پلیس فتا و مراجع قضایی مورد استفاده قرار گیرند.

قربانیان باید تمامی شواهد دیجیتال را به دقت حفظ کرده و در اسرع وقت به پلیس فتا مراجعه نمایند تا با اقدامات فنی و تخصصی، هویت تهدیدکننده شناسایی و مدارک تثبیت شود.

تهدید با قهر و اجبار برای اعمال دیگر

گاهی اوقات، تهدید به تجاوز به عنوان ابزاری برای وادار کردن فرد به انجام عمل دیگری به جز عمل جنسی مورد نظر تهدیدکننده استفاده می شود. برای مثال، تهدید به تجاوز به منظور وادار کردن فرد به دادن مال، امضا کردن یک سند، یا ترک یک فعالیت خاص. این مصداق از تهدید به تجاوز، می تواند تحت پوشش ماده ۶۶۸ قانون مجازات اسلامی نیز قرار گیرد. این ماده بیان می دارد: هر کس با جبر و قهر یا با اکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضا و یا مهر نماید و یا سندی و نوشته ای که متعلق به او یا سپرده به او می باشد را از وی بگیرد، به حبس از سه ماه تا دو سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

تفاوت اصلی این ماده با ماده ۶۶۹ (تهدید عمومی) و ماده ۴ (تهدید با آثار مستهجن) در این است که جرم ماده ۶۶۸ مقید به نتیجه است؛ یعنی حتماً باید نتیجه مورد نظر تهدیدکننده (مانند اخذ سند یا مال) محقق شود تا جرم واقع گردد. همچنین، در این ماده، هر دو مجازات حبس و شلاق به صورت توأمان اعمال می شوند (بر خلاف ماده ۶۶۹ که قاضی یکی را انتخاب می کند).

مجازات تهدید به تجاوز در قانون ایران

مجازات تهدید به تجاوز در قانون ایران، بسته به نوع و نحوه ارتکاب تهدید، می تواند متفاوت باشد. تفکیک دقیق مواد قانونی و شرایط تحقق هر یک، برای درک ابعاد حقوقی این جرم ضروری است.

مجازات عمومی تهدید (ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی، بخش تعزیرات)

اگر تهدید به تجاوز به صورت عمومی و بدون سوءاستفاده از آثار مبتذل/مستهجن یا اجبار برای گرفتن سند و مال صورت گیرد، مشمول مجازات های ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) خواهد بود. طبق این ماده:

«هرگاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشای سری نسبت به خود یا بستگان او نماید، اعم از اینکه به این واسطه تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا حبس از یک ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.»

لازم به ذکر است که با استناد به قانون کاهش مجازات حبس تعزیری (مصوب ۱۳۹۹)، حداقل و حداکثر میزان حبس این جرم به نصف تقلیل یافته و از دو ماه تا دو سال به یک ماه تا یک سال تبدیل شده است. قاضی در تعیین مجازات، با توجه به اوضاع و احوال پرونده، شخصیت مجرم، و شدت تأثیر تهدید بر قربانی، یکی از دو مجازات حبس یا شلاق را انتخاب خواهد کرد.

مجازات خاص تهدید به عمل جنسی با سوءاستفاده از آثار مبتذل/مستهجن (ماده ۴ قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت های غیرمجاز می نمایند)

این بخش حیاتی ترین قسمت مربوط به مجازات تهدید به تجاوز است، زیرا به طور مستقیم به حالتی می پردازد که تهدید با ابزار تصاویر یا فیلم های خصوصی برای اجبار به عمل جنسی انجام می شود. ماده ۴ قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت های غیرمجاز می نمایند، بیان می کند:

«هر کس با سوءاستفاده از آثار مبتذل و مستهجن تهیه شده از دیگری وی را تهدید به افشا و انتشار آثار مزبور نماید و از این طریق با وی زنا نماید به مجازات زنای به عنف محکوم می شود ولی اگر عمل ارتکابی غیر از زنا و مشمول حد باشد حد مزبور بر روی جاری می گردد و در صورتی که مشمول تعزیر باشد به حداکثر مجازات تعزیری محکوم خواهد شد.»

بر اساس این ماده، مجازات ها بسته به نوع عمل جنسی که در نتیجه تهدید رخ می دهد، به شرح زیر است:

• اگر تهدید منجر به زنا شود: مرتکب به مجازات زنای به عنف محکوم می شود که طبق قانون مجازات اسلامی، اعدام است. مفهوم عنف در این حالت به دلیل عدم رضایت واقعی قربانی است که تحت اجبار و تهدید ناشی از افشا یا انتشار تصاویر/فیلم ها، به عمل جنسی تن در داده است.
• اگر تهدید منجر به لواط، تفخیذ یا مساحقه شود: مجازات حدی همان جرم اعمال خواهد شد. در خصوص لواط به عنف، مجازات فاعل، اعدام است. اگرچه ماده ممکن است در برخی جزئیات مبهم به نظر برسد، اما رویکرد حقوقدانان و محاکم قضایی غالباً بر این است که اکراه و اجبار ناشی از تهدید، عنف تلقی شده و مجازات های حدی را تشدید می کند.
• اگر تهدید منجر به اعمال جنسی تعزیری شود: (مانند بوسیدن، بغل کردن، روابط نامشروع کمتر از زنا) مرتکب به حداکثر مجازات تعزیری آن جرم (۹۹ ضربه شلاق) محکوم خواهد شد.

شرایط تحقق این جرم (ماده ۴)

برای اینکه جرمی تحت ماده ۴ قانون مذکور قرار گیرد، شرایط زیر باید محقق شود:

1. تهیه آثار مبتذل یا مستهجن: باید فیلم یا عکس هایی از بزه دیده وجود داشته باشد که محتوای آن مبتذل یا مستهجن باشد. آثار مستهجن به نمایش برهنگی زن و مرد، اندام تناسلی یا آمیزش جنسی اشاره دارد (تبصره ۵ بند الف ماده ۲). آثار مبتذل نیز به صحنه ها و صور قبیح مخالف شریعت و اخلاق اسلامی اطلاق می گردد (تبصره ۱ بند ب ماده ۳).
2. تهدید به افشا یا انتشار این آثار: تهدیدکننده باید قربانی را به افشا یا انتشار این فیلم ها یا عکس ها تهدید کند.
3. تهدید منجر به وقوع عمل جنسی شود: این جرم یک جرم مقید به نتیجه است؛ یعنی صرف تهدید کافی نیست و باید عمل جنسی مورد نظر تهدیدکننده (زنا، لواط، تفخیذ، مساحقه یا روابط نامشروع تعزیری) در نتیجه این تهدید واقع شود.
4. آثار مستهجن/مبتذل حتماً باید مربوط به خود بزه دیده باشد: اگر تصاویر یا فیلم ها مربوط به شخص دیگری (حتی بستگان بزه دیده) باشد، این ماده قابلیت اعمال نخواهد داشت.

نکته بسیار مهم: این جرم غیرقابل گذشت است. این بدان معناست که حتی اگر شاکی (قربانی) از شکایت خود صرف نظر کند، دادستان (مدعی العموم) می تواند رأساً به پرونده ورود کرده و آن را پیگیری کند. همچنین، رسیدگی به این جرم در دادگاه انقلاب انجام می شود (ماده ۱۱ قانون مذکور)، که از تفاوت های اساسی آن با جرم تهدید عمومی است.

مجازات تهدید همراه با اجبار برای اخذ مال یا سند (ماده ۶۶۸ قانون مجازات اسلامی)

در صورتی که تهدید به تجاوز (یا هر نوع تهدید دیگر) به منظور اجبار فرد به دادن نوشته، سند، امضا، یا مهر، یا گرفتن سندی که متعلق به اوست، صورت گیرد، مجازات آن تحت ماده ۶۶۸ قانون مجازات اسلامی خواهد بود:

«هر کس با جبر و قهر یا با اکراه و تهدید دیگری را ملزم به دادن نوشته یا سند یا امضا و یا مهر نماید و یا سندی و نوشته ای که متعلق به او یا سپرده به او می باشد را از وی بگیرد، به حبس از سه ماه تا دو سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.»

تفاوت های کلیدی این ماده با ماده ۶۶۹ (تهدید عمومی) و ماده ۴ (تهدید با آثار مبتذل) عبارتند از:

• جرم مقید به نتیجه: در این ماده، جرم تنها زمانی محقق می شود که نتیجه مورد نظر تهدیدکننده (اخذ سند، مال یا امضا) بالفعل حاصل شده باشد.
• جمع مجازات ها: بر خلاف ماده ۶۶۹ که قاضی یکی از دو مجازات حبس یا شلاق را انتخاب می کند، در ماده ۶۶۸ قانون گذار از واژه و استفاده کرده است؛ به این معنی که هر دو مجازات حبس (که با اعمال قانون کاهش مجازات به ۴۵ روز تا یک سال تقلیل یافته) و شلاق (تا ۷۴ ضربه) به صورت توأمان اعمال خواهند شد.

مجازات های تکمیلی و تبعی و تشدید مجازات

علاوه بر مجازات های اصلی ذکر شده، قاضی می تواند با توجه به شرایط پرونده، مجازات های تکمیلی و تبعی نیز برای مجرم تعیین کند. مجازات های تکمیلی ممکن است شامل مواردی نظیر ممنوعیت از فعالیت در فضای مجازی، منع اقامت در محل خاص یا اجبار به انجام خدمات عمومی باشد. مجازات های تبعی نیز به معنای سلب برخی حقوق اجتماعی از مجرم برای مدت معین پس از اتمام دوره حبس است.

در مواردی خاص، مجازات تهدید به تجاوز می تواند تشدید شود. این تشدید مجازات ممکن است به دلیل وجود سوابق کیفری مجرم، ارتکاب جرم در ساعات خاص (مانند شب)، یا استفاده از سلاح و سایر عوامل تشدیدکننده جرم باشد. قاضی با بررسی دقیق تمامی جوانب پرونده، تصمیم نهایی را در خصوص نوع و میزان مجازات اتخاذ خواهد کرد.

مراحل و نحوه پیگیری قانونی تهدید به تجاوز

پیگیری قانونی تهدید به تجاوز، فرآیندی پیچیده و حساس است که نیازمند آگاهی از مراحل و مستندات مورد نیاز است. قربانیان با رعایت این مراحل می توانند شانس خود را برای احقاق حق افزایش دهند.

اقدامات اولیه و فوری

هنگام مواجهه با تهدید به تجاوز، اولین و مهم ترین گام، حفظ آرامش نسبی و گزارش دهی به موقع است. هرچه زمان کمتری از وقوع تهدید بگذرد، امکان جمع آوری شواهد و مدارک و پیگیری مؤثرتر خواهد بود. در صورت امکان، فوراً از وقوع تهدید به فرد معتمد (خانواده، دوست، مشاور) اطلاع دهید.

گردآوری و حفظ مدارک و مستندات

مهم ترین بخش پیگیری قانونی، جمع آوری و حفظ تمامی شواهد و مدارک مربوط به تهدید است. این مدارک می تواند شامل موارد زیر باشد:

• پیامک ها، چت ها، ایمیل ها و اسکرین شات ها: تمامی مکالمات تهدیدآمیز را به دقت نگهداری کنید. از تمامی صفحات، با ذکر تاریخ و زمان، اسکرین شات (تصویر صفحه) تهیه کنید. اگر چت ها در پلتفرمی هستند که امکان حذف وجود دارد، پیش از حذف شدن، آن ها را ثبت کنید.
• ضبط صدا: اگر تهدید از طریق تماس تلفنی یا حضوری صورت گرفته است، در صورت امکان و با رعایت قوانین مربوط به ضبط مکالمات، صدای تهدیدکننده را ضبط کنید. (توجه داشته باشید که استفاده از صدای ضبط شده در دادگاه شرایط خاص خود را دارد).
• شهادت شهود: اگر در هنگام تهدید، شخصی حضور داشته و شاهد بوده است، شهادت او می تواند نقش مهمی در اثبات جرم داشته باشد. مشخصات کامل شاهد را یادداشت کنید.
• عکس و فیلم های ارسالی یا مورد تهدید: اگر تهدید با سوءاستفاده از تصاویر یا فیلم های خصوصی انجام شده، اصل فایل ها را نگهداری کنید و به هیچ عنوان آن ها را پاک نکنید.
• سایر مستندات: هرگونه مدرکی که رابطه قبلی با تهدیدکننده را نشان دهد یا به اثبات قصد تهدیدکننده کمک کند (مانند سوابق آزار و اذیت های قبلی).

مراجعه به مراجع قضایی و انتظامی

پس از جمع آوری مدارک، باید به مراجع ذی صلاح مراجعه کنید:

• کلانتری/پلیس: در اسرع وقت به نزدیک ترین کلانتری یا پاسگاه انتظامی مراجعه کرده و گزارش حادثه را ارائه دهید. پلیس صورت جلسه ای تنظیم کرده و شکواییه شما را ثبت می کند. در صورتی که تهدید در فضای مجازی باشد، مراجعه به پلیس فتا الزامی است تا کارشناسان مربوطه با انجام اقدامات فنی، مدارک دیجیتال را استخراج و ثبت کنند.
• دادسرا: پس از ثبت شکواییه در کلانتری یا پلیس فتا، پرونده به دادسرا ارجاع می شود. در دادسرا، بازپرس یا دادیار مسئول تحقیقات مقدماتی پرونده خواهد بود. وظیفه آن ها بررسی مدارک، احضار متهم، اخذ اظهارات، و در صورت لزوم، صدور قرار بازداشت موقت یا وثیقه برای جلوگیری از فرار یا تکرار جرم است.
• دادگاه: پس از تکمیل تحقیقات در دادسرا و صدور قرار جلب به دادرسی، پرونده به دادگاه ارسال می شود. صلاحیت دادگاه ها بر اساس نوع و شدت جرم متفاوت است. برای جرایم جنسی مهم و جرایمی که مجازات حدی دارند (مانند زنای به عنف)، پرونده در دادگاه کیفری یک مورد رسیدگی قرار می گیرد. در مواردی که تهدید با سوءاستفاده از آثار مبتذل/مستهجن و منجر به عمل جنسی شده باشد، صلاحیت رسیدگی با دادگاه انقلاب است.

نقش وکیل متخصص و حمایت های روان شناختی

جرایم جنسی و به خصوص تهدید به تجاوز، از پیچیدگی های حقوقی و روانی بسیاری برخوردارند. بهره گیری از یک وکیل مجرب و متخصص در جرایم جنسی، برای قربانیان بسیار ضروری است. وکیل می تواند در تمامی مراحل، از نگارش شکواییه و جمع آوری مستندات تا دفاع در دادسرا و دادگاه، راهنمایی دقیق و تخصصی ارائه دهد و از حقوق قربانی به بهترین شکل ممکن دفاع کند.

علاوه بر حمایت حقوقی، حمایت های روان شناختی برای قربانیان تهدید به تجاوز از اهمیت حیاتی برخوردار است. تجربه چنین تهدیدی می تواند منجر به آسیب های روانی جدی نظیر اضطراب، افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و از دست دادن اعتماد به نفس شود. مشاوره با روان شناس یا روانپزشک می تواند در بهبود سلامت روان و بازگشت قربانی به زندگی عادی کمک شایانی کند.

حقوق قربانیان

قربانیان تهدید به تجاوز، علاوه بر حق پیگیری کیفری و مجازات تهدیدکننده، از حقوق دیگری نیز برخوردارند. آن ها می توانند درخواست جبران خسارت مادی و معنوی (مانند مطالبه دیه، ارش، یا سایر خسارات روانی ناشی از رنج و آلام وارد شده) را داشته باشند. این درخواست می تواند ضمن شکواییه کیفری یا از طریق دادخواست حقوقی جداگانه مطرح شود. این حقوق تضمین می کنند که قربانی بتواند بخشی از آسیب های وارد شده را جبران کند و عدالت به معنای واقعی کلمه برقرار شود.

جمع بندی و نتیجه گیری

مجازات تهدید به تجاوز در قانون ایران، نشان دهنده اهمیت و جدیت قانون گذار در برخورد با این جرم و حمایت از امنیت و کرامت انسانی افراد است. این جرم، با توجه به ماهیت خود و تأثیرات مخربی که بر قربانیان می گذارد، از سایر اقسام تهدید متمایز شده و در برخی شرایط، مجازات های سنگین تری را به دنبال دارد. آگاهی از قوانین مرتبط، از جمله ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی برای تهدید عمومی، ماده ۶۶۸ برای تهدید همراه با اجبار به اخذ مال یا سند، و به ویژه ماده ۴ قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت های غیرمجاز می نمایند، برای تمامی شهروندان ضروری است.

شناخت مصادیق مختلف این تهدید، از لفظی و کنایه ای گرفته تا تهدیدات در فضای مجازی و سوءاستفاده از تصاویر و فیلم های خصوصی، به قربانیان یاری می رساند تا بتوانند با هوشیاری، مدارک لازم را جمع آوری کرده و مسیر قانونی را طی کنند. پیگیری حقوقی این جرایم، نیازمند اقدامات فوری، حفظ دقیق مستندات و مراجعه به موقع به مراجع قضایی و انتظامی، از جمله پلیس فتا، است. نقش وکیل متخصص در این فرآیند، برای راهنمایی دقیق و دفاع موثر از حقوق قربانی، حیاتی است و می تواند به سهولت و اثربخشی روند پرونده کمک شایانی کند. در مواجهه با تهدید به تجاوز، سکوت جایز نیست؛ بلکه با اتکا به قانون و دریافت کمک از متخصصان، می توان در مسیر احقاق حق و برقراری عدالت گام برداشت.