جاذبه های طبیعی گرجستان

تصور کنید در دشتی سرسبز در دامنه کوه هایی سربه فلک کشیده ایستاده اید صدای جریان آبشار در دوردست به گوش می رسد و هوای پاک کوهستان ریه هایتان را پر می کند. این تصویری از طبیعت خیره کننده گرجستان است کشوری که با وجود وسعت کم تنوع بی نظیری از مناظر طبیعی را در خود جای داده است. از قله های پوشیده از برف قفقاز گرفته تا دره های سرسبز رودخانه های خروشان دریاچه های آرام غارهای اسرارآمیز و جنگل های بکر گرجستان مقصدی ایده آل برای دوستداران طبیعت و ماجراجویان محسوب می شود. بسیاری از مسافران به دنبال تجربه ای متفاوت و نزدیک با محیط زیست هستند و می خواهند از شلوغی شهرها فاصله بگیرند. این کشور اروپای شرقی با ارائه طیف وسیعی از جاذبه های طبیعی پاسخی جامع به این نیاز گردشگران ماجراجو و طبیعت گردان می دهد. در این محتوا گشتی عمیق در دل طبیعت زیبای گرجستان خواهیم زد و مهم ترین و دیدنی ترین مناطق طبیعی آن را برای شما معرفی می کنیم تا بتوانید سفری فراموش نشدنی به این بهشت کوچک داشته باشید.

گرجستان سرزمینی که در محل تلاقی اروپا و آسیا قرار گرفته به حق به دلیل طبیعت بکر و دست نخورده اش شهرت دارد. این کشور با مساحتی نسبتاً کوچک اکوسیستم های متنوعی را در خود جای داده که شامل کوهستان های مرتفع جنگل های انبوه رودخانه های پرآب دریاچه های صاف و شفاف و حتی مناطق نیمه خشک می شود. موقعیت جغرافیایی خاص گرجستان بین دریای سیاه و کوه های قفقاز آب و هوایی متنوع و در نتیجه پوشش گیاهی و جانوری گوناگونی را به ارمغان آورده است. این تنوع طبیعی گرجستان را به مقصدی جذاب برای انواع فعالیت های مرتبط با طبیعت از کوهنوردی و پیاده روی گرفته تا پرنده نگری و اکتشاف غارها تبدیل کرده است. دولت گرجستان نیز با ایجاد پارک های ملی و مناطق حفاظت شده متعدد تلاش کرده تا این میراث طبیعی ارزشمند را برای نسل های آینده حفظ کند و امکان بازدید مسئولانه را برای گردشگران فراهم آورد.

کوهستان ها بخش جدایی ناپذیری از چشم انداز گرجستان هستند و نقش مهمی در شکل گیری فرهنگ و تاریخ این کشور ایفا کرده اند. رشته کوه قفقاز بزرگ مرز شمالی گرجستان را تشکیل می دهد و شامل بلندترین قله های اروپا از جمله قله شخارا و قله کازبک است. این کوهستان ها با دامنه های سرسبز دره های عمیق یخچال های طبیعی و قله های برفی مناظری دراماتیک و الهام بخش ارائه می دهند. کوهنوردان حرفه ای و آماتور طبیعت گردان و عکاسان از سراسر جهان برای تجربه زیبایی و چالش های این کوهستان ها به گرجستان سفر می کنند. مسیرهای پیاده روی متنوعی در مناطق کوهستانی وجود دارد که از مسیرهای آسان برای پیاده روی خانوادگی تا مسیرهای دشوار کوهنوردی حرفه ای را شامل می شود. هوای پاک کوهستان و سکوت طبیعت تجربه ای آرامش بخش و فراموش نشدنی را برای بازدیدکنندگان رقم می زند.

در میان قله های باشکوه گرجستان کوه کازبک (Kazbek) با ارتفاع ۵۰۴۷ متر جایگاهی ویژه دارد. این کوه آتشفشان خاموش نمادی از طبیعت وحشی و زیبای گرجستان محسوب می شود و در نزدیکی مرز با روسیه قرار دارد. صعود به قله کازبک یک چالش جدی برای کوهنوردان باتجربه است اما حتی بازدید از دامنه آن و تماشای منظره باشکوه کلیسای تثلیث گرگتی (Gergeti Trinity Church) در پس زمینه کوه تجربه ای بی نظیر است. مسیر پیاده روی به کلیسای گرگتی یکی از محبوب ترین فعالیت ها در منطقه استپانتسمیندا (Stepantsminda) است و چشم اندازهای خیره کننده ای از دره و کوهستان ارائه می دهد. کوه کازبک نه تنها از نظر طبیعی بلکه از نظر فرهنگی و مذهبی نیز برای گرجی ها اهمیت دارد و در افسانه ها و داستان های محلی جایگاه ویژه ای دارد.

رشته کوه قفقاز فراتر از قله های منفرد مانند کازبک مجموعه ای وسیع از کوهستان ها دره ها فلات ها و گذرگاه ها را شامل می شود که چشم اندازهای متنوعی را ارائه می دهند. این رشته کوه به دو بخش قفقاز بزرگ و قفقاز کوچک تقسیم می شود که بخش اعظم گرجستان را در بر می گیرند. دره های حاصلخیز در میان این کوهستان ها میزبان روستاهای سنتی با برج های دفاعی منحصر به فرد هستند مانند منطقه سوانتی. پیاده روی در مسیرهای کوهستانی قفقاز فرصتی برای کشف روستاهای دورافتاده آشنایی با فرهنگ محلی و لذت بردن از مناظر پانورامیک از قله ها یخچال ها و مراتع آلپی است. تنوع زیستی در این مناطق کوهستانی نیز قابل توجه است و گونه های گیاهی و جانوری خاصی در آن یافت می شوند. رانندگی در جاده های کوهستانی مانند جاده نظامی گرجستان خود یک ماجراجویی محسوب می شود و مناظر فوق العاده ای را پیش چشم قرار می دهد.

گرجستان کشوری غنی از منابع آبی است و رودخانه ها و آبشارهای متعددی در سراسر آن پراکنده اند که زیبایی خاصی به طبیعت این کشور می بخشند. رودخانه های خروشانی مانند متکواری (کورا) که از تفلیس می گذرد شاوارمتی و ریونی نقش حیاتی در اکوسیستم و زندگی مردم دارند. آبشارها با ریزش آب از ارتفاع و ایجاد هاله ای از رطوبت و طراوت از جذاب ترین پدیده های طبیعی هستند. صدای دل نشین آب و منظره سرسبز اطراف آبشارها فضایی آرامش بخش برای بازدیدکنندگان ایجاد می کند. بسیاری از این آبشارها در مناطق جنگلی یا کوهستانی پنهان شده اند و دسترسی به آن ها نیازمند کمی پیاده روی در مسیرهای طبیعی است که خود بخشی از جذابیت بازدید محسوب می شود. این منابع آبی نه تنها زیبایی بصری دارند بلکه برای ورزش های آبی مانند رفتینگ در برخی مناطق نیز مورد استفاده قرار می گیرند.

آبشار ماخونتستی (Makhuntseti Waterfall) یکی از معروف ترین آبشارهای گرجستان است که در منطقه آجارا و در نزدیکی شهر بندری باتومی قرار دارد. این آبشار با ارتفاع حدود ۵۰ متر در میان طبیعتی سرسبز و جنگلی واقع شده و دسترسی به آن نسبتاً آسان است که آن را به مقصدی محبوب برای گردشگران تبدیل کرده است. در نزدیکی آبشار یک پل سنگی تاریخی متعلق به دوران ملکه تامار نیز وجود دارد که زیبایی منظره را دوچندان می کند. فضای اطراف آبشار برای پیک نیک و استراحت در کنار طبیعت بسیار مناسب است. بازدید از آبشار ماخونتستی معمولاً به عنوان بخشی از گشت و گذار در منطقه آجارا و اطراف باتومی در نظر گرفته می شود و فرصتی عالی برای فرار از شلوغی شهر و لذت بردن از هوای تازه و منظره دل انگیز آبشار فراهم می آورد.

آبشار گواپارا (Gvapare Waterfall) که در دره گبی (Ghebi Valley) در منطقه راچا (Racha) واقع شده یکی دیگر از آبشارهای دیدنی گرجستان است هرچند ممکن است به اندازه آبشار ماخونتستی شناخته شده نباشد. این آبشار در منطقه ای کوهستانی و بکر قرار دارد و دسترسی به آن ممکن است کمی دشوارتر باشد که همین امر به حفظ طبیعت وحشی و دست نخورده اطراف آن کمک کرده است. بازدید از آبشار گواپارا برای کسانی که به دنبال تجربه ای عمیق تر در طبیعت بکر و دور از دسترس هستند ایده آل است. مسیرهای پیاده روی در دره گبی به سمت آبشار از میان جنگل ها و مناظر کوهستانی زیبا عبور می کنند و فرصتی عالی برای لذت بردن از آرامش و سکوت طبیعت فراهم می آورند. این آبشار بخشی از زیبایی های پنهان منطقه راچا است که منتظر کشف شدن توسط طبیعت گردان واقعی است.

گرجستان دارای دریاچه ها و تالاب های متعددی است که هر کدام زیبایی و ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند. این پیکره های آبی چه در دل کوهستان ها پنهان شده باشند و چه در دشت ها گسترده نقش مهمی در اکوسیستم محلی ایفا می کنند و زیستگاه پرندگان و سایر جانوران هستند. دریاچه ها اغلب مقاصدی آرامش بخش برای استراحت قایق سواری ماهیگیری یا صرفاً لذت بردن از منظره هستند. انعکاس کوه ها و درختان در سطح صاف آب دریاچه مناظر چشم نوازی خلق می کند که سوژه های عالی برای عکاسی هستند. تالاب ها نیز با اکوسیستم های خاص خود فرصت هایی برای پرنده نگری و مشاهده تنوع زیستی فراهم می آورند. بازدید از دریاچه ها و تالاب های گرجستان تجربه ای متفاوت از سایر جاذبه های طبیعی این کشور ارائه می دهد.

دریاچه پالیستومی (Paliastomi Lake) یک تالاب ساحلی در نزدیکی شهر پوتی (Poti) و بخشی از پارک ملی کولختی (Kolheti National Park) است. این دریاچه که با دریای سیاه در ارتباط است یک اکوسیستم منحصربه فرد با تنوع زیستی غنی دارد. دریاچه پالیستومی یک منطقه مهم برای پرندگان مهاجر و بومی است و به همین دلیل مقصدی عالی برای پرنده نگری محسوب می شود. امکان قایق سواری در دریاچه و کانال های اطراف آن وجود دارد که به بازدیدکنندگان اجازه می دهد تا از نزدیک اکوسیستم تالاب را مشاهده کنند. فضای اطراف دریاچه نیز برای پیاده روی و لذت بردن از طبیعت مسطح و مردابی مناسب است. بازدید از دریاچه پالیستومی فرصتی برای درک اهمیت تالاب ها و نقش آن ها در حفظ تنوع زیستی است.

دریاچه ریتسا (Ritsa Lake) یک دریاچه کوهستانی زیبا است که در منطقه آبخازیا (Abkhazia) واقع شده است. آبخازیا منطقه ای مورد مناقشه است و کنترل آن عملاً در دست دولت محلی و با حمایت روسیه است اما از نظر جغرافیایی بخشی از گستره طبیعی قفقاز و گرجستان محسوب می شود. این دریاچه در ارتفاع حدود ۹۵۰ متری از سطح دریا و در احاطه کوه های سرسبز قرار دارد و به دلیل رنگ آبی فیروزه ای خیره کننده اش شهرت دارد. دریاچه ریتسا یکی از عمیق ترین دریاچه های قفقاز است و زیبایی طبیعی فوق العاده ای دارد. اطراف دریاچه امکانات تفریحی مانند قایق سواری و رستوران هایی وجود دارد. با توجه به وضعیت سیاسی آبخازیا دسترسی به دریاچه ریتسا ممکن است برای گردشگران چالش برانگیز باشد و نیازمند بررسی شرایط و مجوزهای لازم است اما زیبایی آن غیرقابل انکار است.

زیر سطح زمین گرجستان نیز دنیایی شگفت انگیز از غارها و سازه های زمین شناسی منحصر به فرد نهفته است. این غارها که بر اثر فرسایش در طول هزاران سال شکل گرفته اند شامل استالاکتیت ها استالاگمیت ها و سایر اشکال کارستی زیبا هستند. بازدید از غارها تجربه ای متفاوت و هیجان انگیز است که امکان مشاهده پدیده های زمین شناسی نادر و در برخی موارد کشف تاریخ باستانی را فراهم می آورد. برخی از غارها به دلیل اهمیت زمین شناسی یا باستان شناسی حفاظت شده اند و به روی عموم باز هستند و امکانات لازم برای بازدید ایمن در آن ها فراهم شده است. اکتشاف غارها در گرجستان فرصتی برای قدم گذاشتن به دنیایی زیرزمینی و اسرارآمیز است.

غار پرومتئوس (Prometheus Cave) یکی از بزرگترین و دیدنی ترین غارهای گرجستان است که در نزدیکی شهر کوتایسی (Kutaisi) واقع شده است. این غار دارای تالارهای وسیع استالاکتیت ها و استالاگمیت های غول پیکر پرده های سنگی و آبشارهای زیرزمینی است که با نورپردازی رنگارنگ جلوه ای رویایی پیدا کرده اند. یکی از جذابیت های اصلی غار پرومتئوس امکان قایق سواری در رودخانه زیرزمینی آن است که بخش پایانی بازدید را تشکیل می دهد (البته در صورت مساعد بودن سطح آب). مسیر پیاده روی در داخل غار به خوبی آماده شده و بازدید از آن برای بیشتر افراد آسان است. نام این غار از اسطوره پرومتئوس گرفته شده که طبق افسانه ها در کوه های قفقاز در نزدیکی این منطقه به زنجیر کشیده شده بود.

غار ساتاپلیا (Sataplia Cave) نیز در نزدیکی کوتایسی قرار دارد و به دلیل ویژگی های خاص خود شهرت یافته است. این مجموعه شامل یک غار کارستی زیبا با نورپردازی مناسب و یک منطقه حفاظت شده است که مهم ترین ویژگی آن وجود ردپاهای فسیل شده دایناسورها است. بازدیدکنندگان می توانند در مسیری شیشه ای بر روی این ردپاها راه بروند و تصور کنند که هزاران سال پیش دایناسورها در این منطقه قدم می گذاشتند. همچنین در نزدیکی غار یک سکوی شیشه ای دیده بانی وجود دارد که چشم انداز پانورامیکی از جنگل و مناطق اطراف ارائه می دهد. غار ساتاپلیا ترکیبی جذاب از زیبایی های زمین شناسی شواهد باستانی از حیات بر روی زمین و مناظر طبیعی را ارائه می دهد.

برای حفظ تنوع زیستی و زیبایی های طبیعی گرجستان چندین پارک ملی و منطقه حفاظت شده ایجاد کرده است. این مناطق بخش های وسیعی از جنگل ها کوهستان ها دره ها و تالاب ها را در بر می گیرند و زیستگاه گونه های نادر گیاهی و جانوری هستند. پارک های ملی امکاناتی برای گردشگری مسئولانه مانند مسیرهای پیاده روی مشخص کمپینگ و اقامتگاه های بوم گردی فراهم می آورند. بازدید از این پارک ها فرصتی عالی برای غوطه ور شدن در طبیعت بکر مشاهده حیات وحش و انجام فعالیت هایی مانند پیاده روی دوچرخه سواری کوهستان و پرنده نگری است. ورود به برخی از بخش های این پارک ها ممکن است نیاز به مجوز یا راهنما داشته باشد تا از آسیب به محیط زیست جلوگیری شود.

پارک ملی بورجومی-خاراجاولی (Borjomi-Kharagauli National Park) یکی از بزرگترین پارک های ملی در اروپا است که بخش قابل توجهی از گرجستان مرکزی را پوشش می دهد. این پارک شامل کوهستان ها جنگل های انبوه و مراتع آلپی است و تنوع زیستی فراوانی دارد. مسیرهای پیاده روی متعددی با درجات سختی متفاوت در این پارک وجود دارد که از چند ساعت تا چند روز طول می کشند و امکان کمپینگ در طول مسیر فراهم است. پارک ملی بورجومی-خاراجاولی به دلیل چشمه های آب معدنی بورجومی نیز شهرت دارد که در نزدیکی مرز پارک قرار دارند. این پارک مقصدی عالی برای پیاده روی طولانی کوهنوردی و لذت بردن از آرامش جنگل است و مناظر طبیعی بسیار زیبایی را ارائه می دهد.

پارک ملی لاگودخی (Lagodekhi National Park) در شمال شرقی گرجستان و در دامنه جنوبی رشته کوه قفقاز بزرگ واقع شده است. این پارک یکی از قدیمی ترین مناطق حفاظت شده در گرجستان است و به دلیل جنگل های بکر و دست نخورده اش شهرت دارد. پارک لاگودخی زیستگاه گونه های جانوری نادری مانند بز کوهی قفقازی شرقی و خرس قهوه ای است. مسیرهای پیاده روی اصلی در پارک به سمت دریاچه نینو (Nino’s Lake) و آبشار زیبای لاگودخی می روند و از میان جنگل های متراکم و مناظر کوهستانی عبور می کنند. این پارک مقصدی ایده آل برای پیاده روی و کوهنوردی در طبیعت وحشی و مشاهده تنوع زیستی قفقاز است و تجربه ای چالش برانگیز و پاداش بخش را ارائه می دهد.

اگرچه تفلیس پایتخت گرجستان یک شهر تاریخی و فرهنگی است اما در اطراف آن نیز جاذبه های طبیعی متعددی وجود دارد که به راحتی قابل دسترسی هستند. دریاچه تفلیس (Tbilisi Sea) یک مخزن آب مصنوعی در نزدیکی شهر است که مکانی برای تفریح و ورزش های آبی در فصل تابستان فراهم می کند. پارک ملی تفلیس (Tbilisi National Park) نیز در مجاورت شهر قرار دارد و فرصت هایی برای پیاده روی و دوچرخه سواری در جنگل های نزدیک به پایتخت ارائه می دهد. همچنین مناطق کوهستانی و دره های اطراف تفلیس مانند منطقه کازبگی که در فاصله چند ساعت رانندگی قرار دارد دسترسی به مناظر کوهستانی خیره کننده و فعالیت های مرتبط با طبیعت را آسان می سازد. حتی در داخل شهر تفلیس مسیرهای پیاده روی در تپه ها و اطراف قلعه ناریکالا چشم اندازهای زیبایی از شهر و رودخانه متکواری را ارائه می دهند.

منطقه سوانتی (Svaneti) در شمال غربی گرجستان در قلب رشته کوه قفقاز بزرگ یکی از بکرترین و دیدنی ترین مناطق طبیعی این کشور است. این منطقه به دلیل چشم اندازهای کوهستانی باشکوه روستاهای سنتی با برج های دفاعی قرون وسطایی منحصر به فرد (که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده اند) و فرهنگ محلی غنی شهرت دارد. قله شخارا بلندترین قله گرجستان در این منطقه قرار دارد. سوانتی مقصدی عالی برای کوهنوردی پیاده روی و طبیعت گردی است. مسیرهای معروفی مانند مسیر پیاده روی از مستیا (Mestia) به اوشگولی (Ushguli) از میان دره ها و روستاهای کوهستانی زیبا عبور می کنند. طبیعت سوانتی با قله های برفی یخچال های طبیعی دره های سرسبز و رودخانه های خروشان تجربه ای فراموش نشدنی از زیبایی های وحشی قفقاز را ارائه می دهد.

انتخاب بهترین زمان برای سفر به گرجستان با هدف بازدید از جاذبه های طبیعی به نوع جاذبه و فعالیت های مورد نظر بستگی دارد. به طور کلی فصل بهار (اواخر فروردین تا خرداد) و پاییز (مهر تا آبان) بهترین زمان ها برای بازدید از مناطق کوهستانی و انجام فعالیت هایی مانند پیاده روی و کوهنوردی هستند. در این فصول هوا معتدل و دلپذیر است طبیعت در زیباترین حالت خود قرار دارد (شکوفه ها در بهار و رنگ های پاییزی در پاییز) و از گرمای شدید تابستان یا سرمای زمستان خبری نیست. تابستان (تیر تا شهریور) برای لذت بردن از دریاچه ها آبشارها و مناطق ساحلی مناسب است اما ممکن است در مناطق کوهستانی هوا گرم باشد. زمستان (آذر تا اسفند) برای علاقه مندان به ورزش های زمستانی مانند اسکی در مناطق کوهستانی مانند گودائوری (Gudauri) یا باکوریانی (Bakuriani) ایده آل است اما دسترسی به بسیاری از مناطق طبیعی دیگر ممکن است به دلیل برف و یخبندان محدود شود.

بهترین فصل برای بازدید از جاذبه های طبیعی گرجستان چه زمانی است؟

بهار (اواخر فروردین تا خرداد) و پاییز (مهر تا آبان) بهترین زمان ها برای پیاده روی و کوهنوردی در مناطق کوهستانی هستند. تابستان (تیر تا شهریور) برای بازدید از آبشارها و دریاچه ها مناسب است.

چگونه می توان به مهم ترین جاذبه های طبیعی گرجستان مانند کوه کازبک یا منطقه سوانتی دسترسی پیدا کرد؟

برای دسترسی به مناطقی مانند کازبگی (نزدیک کازبک) و سوانتی معمولاً از مینی بوس های محلی (مارشروتکا) تاکسی دربست یا خودروی کرایه ای استفاده می شود. مسیرها ممکن است کوهستانی باشند.

آیا برای ورود به پارک های ملی گرجستان نیاز به خرید بلیط یا مجوز خاصی وجود دارد؟

بله برای ورود به برخی پارک های ملی مانند بورجومی-خاراجاولی و لاگودخی ممکن است نیاز به خرید بلیط ورودی یا ثبت نام برای استفاده از مسیرهای خاص داشته باشید.

کدام یک از جاذبه های طبیعی گرجستان برای پیاده روی و کوهنوردی سبک مناسب هستند؟

مسیر پیاده روی به کلیسای گرگتی در نزدیکی کازبک برخی مسیرهای کوتاه در پارک ملی بورجومی و مسیرهای اطراف غار ساتاپلیا برای پیاده روی سبک مناسب هستند.

آیا امکان کمپینگ در نزدیکی جاذبه های طبیعی گرجستان وجود دارد؟

بله در بسیاری از پارک های ملی و مناطق کوهستانی گرجستان نقاط مشخصی برای کمپینگ وجود دارد. در برخی مناطق بکرتر نیز با رعایت اصول محیط زیستی امکان کمپینگ آزاد وجود دارد.

هزینه تقریبی بازدید از غار پرومتئوس چقدر است؟

هزینه ورودی غار پرومتئوس متغیر است اما معمولاً بین ۲۰ تا ۳۰ لاری گرجستان (حدود ۷ تا ۱۱ دلار آمریکا) برای بازدید معمولی و هزینه اضافی برای قایق سواری (در صورت امکان) دریافت می شود.