مارکت میکر (Market Maker) به نهادی در بازارهای مالی گفته می‌شود که با خرید و فروش مداوم دارایی‌ها، نقدینگی بازار را تضمین کرده و از نوسانات شدید جلوگیری می‌کند. این نهادها به عنوان خریدار و فروشنده دائمی در بازار عمل می‌کنند و باعث می‌شوند که معاملات به سرعت و با قیمت‌های پایدار انجام شوند. مارکت میکرها در بازارهای مالی مختلف مانند سهام، ارزهای دیجیتال و اوراق بهادار نقش کلیدی ایفا می‌کنند و در آموزش ارز دیجیتال اهمیت بالایی برخوردارند.

مارکت میکر چیست؟

مارکت میکر (Market Maker) یکی از مهم‌ترین نهادهای بازارهای مالی است که با فراهم کردن نقدینگی، معاملات را روان‌تر می‌کند. این نهاد، شرکتی یا حتی فردی است که به صورت مداوم خرید و فروش دارایی‌های مالی را انجام می‌دهد. مارکت میکرها با خرید و فروش مداوم، همیشه به دنبال ایجاد تعادل در بازار هستند. به این معنا که وقتی خریدار یا فروشنده کافی در بازار نباشد، مارکت میکر وارد عمل می‌شود تا جلوی نوسانات شدید را بگیرد و نقدینگی مورد نیاز را تأمین کند.

مارکت میکرها در بازارهایی که حجم معاملات بالاست، حضور چشمگیری دارند. از بازارهای سنتی مانند بورس سهام تا بازارهای نوظهور مانند ارزهای دیجیتال، مارکت میکرها نقش تعیین‌کننده‌ای در جریان معاملات و جلوگیری از ایجاد گره‌های معاملاتی ایفا می‌کنند. این نهادها با ارائه قیمت‌های خرید و فروش، به‌طور همزمان هم به‌عنوان خریدار و هم به‌عنوان فروشنده عمل می‌کنند.

نقش مارکت میکر در بازار

نقش اصلی مارکت میکرها، فراهم کردن نقدینگی برای بازار است. نقدینگی یعنی توانایی خرید یا فروش یک دارایی بدون اینکه بر قیمت آن تأثیر زیادی گذاشته شود. تصور کنید می‌خواهید سهمی از یک شرکت بخرید، اما در آن لحظه کسی برای فروش وجود ندارد؛ اینجا مارکت میکرها وارد عمل می‌شوند. آن‌ها همیشه آماده‌اند تا دارایی‌ها را خرید و فروش کنند، بنابراین شما می‌توانید در هر لحظه معامله کنید.

مارکت میکرها نه‌تنها خرید و فروش را آسان‌تر می‌کنند، بلکه با ایجاد تعادل در بازار از نوسانات ناگهانی و شدید جلوگیری می‌کنند. این مسئله در بازارهای با نوسان بالا، مانند ارزهای دیجیتال، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. با حضور مارکت میکرها، بازارها پایدارتر می‌شوند و قیمت‌ها در یک محدوده منطقی باقی می‌مانند. به بیان ساده، مارکت میکرها مثل روغن برای چرخ‌های معاملات هستند و باعث می‌شوند که چرخ معاملات همیشه در حال چرخش باشد.

مارکت میکر چگونه کار می‌کند؟

مارکت میکرها به سادگی دو قیمت برای یک دارایی ارائه می‌دهند: قیمت خرید (Bid) و قیمت فروش (Ask). قیمت خرید قیمتی است که مارکت میکر حاضر است یک دارایی را از شما بخرد و قیمت فروش قیمتی است که مارکت میکر حاضر است دارایی را به شما بفروشد. تفاوت این دو قیمت به عنوان اسپرد (Spread) شناخته می‌شود، و این همان سود مارکت میکر است.

برای مثال، اگر مارکت میکر برای یک سهم قیمت خرید 100 دلار و قیمت فروش 101 دلار تعیین کند، اسپرد آن 1 دلار است. این اسپرد از معاملاتی که بین خریداران و فروشندگان انجام می‌شود، جمع‌آوری می‌شود و منبع درآمد اصلی مارکت میکرهاست.

نکته مهم این است که مارکت میکرها معمولاً از الگوریتم‌های پیچیده برای تنظیم قیمت‌ها استفاده می‌کنند. آن‌ها با استفاده از فناوری‌های پیشرفته می‌توانند در هر لحظه قیمت‌های خود را به‌روز کنند و به سرعت به تغییرات بازار واکنش نشان دهند.

مزایای مارکت میکرها

مارکت میکرها مزایای زیادی برای بازارهای مالی به ارمغان می‌آورند. برخی از مهم‌ترین این مزایا عبارتند از:

1. افزایش نقدینگی: یکی از مهم‌ترین وظایف مارکت میکرها این است که همیشه نقدینگی کافی را در بازار فراهم کنند. این موضوع باعث می‌شود که معامله‌گران بتوانند دارایی‌های خود را در هر لحظه خرید یا فروش کنند، بدون نگرانی از پیدا نشدن خریدار یا فروشنده.
2. ثبات قیمت‌ها: حضور مارکت میکرها باعث می‌شود که نوسانات قیمت به شکل شدیدی اتفاق نیفتد. با خرید و فروش مداوم، آن‌ها قیمت‌ها را در محدوده‌ای معقول نگه می‌دارند و از جهش‌های ناگهانی جلوگیری می‌کنند.
3. سرعت معاملات: مارکت میکرها با فراهم کردن خریداران و فروشندگان به‌صورت مداوم، فرآیند معاملات را تسهیل می‌کنند و باعث می‌شوند که معامله‌گران نیازی به انتظار طولانی برای انجام معاملات نداشته باشند.

معایب مارکت میکرها

با وجود مزایای بسیاری که مارکت میکرها دارند، برخی چالش‌ها و معایب نیز در ارتباط با آن‌ها وجود دارد:

1. تأثیرگذاری بر قیمت‌ها: مارکت میکرها به دلیل حجم بالای معاملات و کنترل قابل توجهی که بر جریان نقدینگی دارند، می‌توانند در برخی مواقع قیمت‌ها را به نفع خود تغییر دهند. این موضوع می‌تواند باعث عدم تعادل در بازار شود و به معامله‌گران خرد آسیب برساند.
2. هزینه اسپرد: اسپرد بین قیمت خرید و فروش ممکن است در برخی مواقع بالا باشد، که این موضوع هزینه معاملات را برای معامله‌گران افزایش می‌دهد. اسپرد بالا می‌تواند برای معامله‌گرانی که به دنبال سودهای کوتاه‌مدت هستند، چالش‌برانگیز باشد.
3. تضاد منافع: از آنجا که مارکت میکرها هم خریدار و هم فروشنده در بازار هستند، ممکن است منافع آن‌ها با منافع دیگر معامله‌گران تضاد داشته باشد. در برخی موارد، مارکت میکرها ممکن است به نفع خود و به ضرر معامله‌گران کوچک عمل کنند.

انواع مارکت میکرها

مارکت میکرها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: مارکت میکرهای سنتی و مارکت میکرهای الگوریتمی.

مارکت میکرهای سنتی

این نوع مارکت میکرها معمولاً توسط شرکت‌های بزرگ مالی، بانک‌ها و نهادهای سرمایه‌گذاری مدیریت می‌شوند. آن‌ها در بازارهای سنتی مانند بورس اوراق بهادار فعالیت دارند و نقدینگی بازار را تضمین می‌کنند. مارکت میکرهای سنتی به‌طور رسمی توسط سازمان‌های مالی منصوب می‌شوند و در قبال تعهدات خود به بازار، از اسپردها سود کسب می‌کنند.

مارکت میکرهای الگوریتمی

مارکت میکرهای الگوریتمی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته و الگوریتم‌های پیچیده به‌صورت خودکار قیمت‌ها را تنظیم می‌کنند و معاملات را انجام می‌دهند. این نوع مارکت میکرها بیشتر در بازارهای نوین مانند ارزهای دیجیتال فعال هستند و به دلیل توانایی بالا در پردازش حجم عظیمی از معاملات در کسری از ثانیه، نقش حیاتی در این بازارها ایفا می‌کنند.

الگوریتم‌های مارکت میکرهای الگوریتمی به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که به سرعت تغییرات بازار را تشخیص دهند و به آن‌ها واکنش نشان دهند. این نوع مارکت میکرها از طریق معاملات سریع و خودکار، نقدینگی بازارهای دیجیتال را تضمین می‌کنند و در کاهش نوسانات بازار نقش مهمی دارند.

مارکت میکر در بازار ارزهای دیجیتال

بازار ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات شدید خود، بیش از هر بازار دیگری به مارکت میکرها نیاز دارد. مارکت میکرها در این بازارها با تأمین نقدینگی و کاهش نوسانات، به تعادل و پایداری بازار کمک می‌کنند. برخلاف بازارهای سنتی که معمولاً مارکت میکرها توسط نهادهای مالی بزرگ مدیریت می‌شوند، در بازار ارزهای دیجیتال مارکت میکرهای الگوریتمی بیشتر به کار می‌روند.

این مارکت میکرها با استفاده از هوش مصنوعی و فناوری‌های پیشرفته، قیمت‌های خرید و فروش ارزهای دیجیتال را در زمان واقعی تنظیم می‌کنند و به معامله‌گران این امکان را می‌دهند که دارایی‌های خود را به سرعت و با هزینه‌های کمتر معامله کنند. برخی صرافی‌های بزرگ ارز دیجیتال مانند بایننس و کوین‌بیس از مارکت میکرهای الگوریتمی استفاده می‌کنند تا همیشه حجم کافی برای معاملات در دسترس باشد. 

برای آشنایی بیشتر با مارکت میکر ها می توانید به وب سایت پارسیان کریپتو مراجعه کنید.

نتیجه‌گیری

مارکت میکرها یکی از ارکان اصلی بازارهای مالی هستند که نقش حیاتی در تأمین نقدینگی، حفظ تعادل و جلوگیری از نوسانات شدید ایفا می‌کنند. آن‌ها با خرید و فروش مداوم دارایی‌ها، باعث می‌شوند که معاملات به سرعت و با قیمت‌های منطقی انجام شوند. در واقع، مارکت میکرها پلی بین خریداران و فروشندگان هستند و همواره به عنوان واسطه‌ای در بازار حضور دارند تا اطمینان حاصل شود که هیچ معامله‌ای معطل نمی‌ماند و جریان نقدینگی در بازار ادامه دارد.

با وجود مزایای بسیاری که مارکت میکرها ارائه می‌دهند، برخی نگرانی‌ها مانند تأثیرگذاری آن‌ها بر قیمت‌ها یا تضاد منافع وجود دارد. اما در نهایت، بدون حضور مارکت میکرها، بازارها به راحتی دچار کمبود نقدینگی و نوسانات شدید می‌شوند. چه در بازارهای سنتی و چه در بازارهای نوین مانند ارزهای دیجیتال، مارکت میکرها به عنوان یکی از ابزارهای اساسی برای تضمین عملکرد سالم و پایدار بازارها شناخته می‌شوند.

پرسش‌های متداول

پمارکت میکر چیست و چه نقشی در بازار دارد؟

مارکت میکر نهادی است که با خرید و فروش مداوم دارایی‌ها، نقدینگی لازم برای انجام معاملات را فراهم می‌کند. نقش اصلی مارکت میکرها ایجاد تعادل در بازار است؛ به طوری که همیشه خریداران و فروشندگان بتوانند بدون تأخیر معاملات خود را انجام دهند. این نهادها با ارائه قیمت‌های خرید و فروش در هر لحظه، باعث کاهش نوسانات قیمت و افزایش سرعت انجام معاملات می‌شوند.

پمارکت میکرها چگونه سود می‌کنند؟

مارکت میکرها سود خود را از تفاوت بین قیمت خرید (Bid) و قیمت فروش (Ask) به دست می‌آورند، که به آن اسپرد (Spread) می‌گویند. این اسپرد به عنوان کارمزدی برای فراهم کردن نقدینگی به حساب می‌آید. هر چه معاملات بیشتری انجام شود، اسپردهای بیشتری جمع می‌شود و در نتیجه مارکت میکرها سود بیشتری کسب می‌کنند. با این حال، آن‌ها باید ریسک نوسانات بازار را نیز مدیریت کنند.

پتفاوت بین مارکت میکرهای سنتی و الگوریتمی چیست؟

مارکت میکرهای سنتی توسط نهادهای مالی بزرگ مانند بانک‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری مدیریت می‌شوند و به طور دستی یا نیمه‌خودکار نقدینگی بازار را تأمین می‌کنند. در مقابل، مارکت میکرهای الگوریتمی از هوش مصنوعی و الگوریتم‌های پیشرفته استفاده می‌کنند تا به‌طور خودکار قیمت‌ها را تنظیم و معاملات را انجام دهند. مارکت میکرهای الگوریتمی به دلیل سرعت بالا در پردازش داده‌ها، به ویژه در بازارهای دیجیتال مانند ارزهای دیجیتال، محبوبیت بیشتری دارند.

پآیا مارکت میکرها همیشه بر قیمت‌های بازار تأثیرگذارند؟

بله، مارکت میکرها به دلیل نقش مهمی که در تأمین نقدینگی و حضور مداوم در بازار دارند، می‌توانند تأثیر مستقیمی بر قیمت‌ها داشته باشند. با تعیین اسپرد بین قیمت خرید و فروش، آن‌ها تا حدودی قیمت‌های بازار را شکل می‌دهند. با این حال، هدف اصلی آن‌ها حفظ تعادل در بازار و جلوگیری از نوسانات شدید است، نه دستکاری عمدی قیمت‌ها.

پآیا مارکت میکرها در بازار ارزهای دیجیتال هم فعال هستند؟

بله، مارکت میکرها در بازار ارزهای دیجیتال نیز حضور فعالی دارند و نقش مهمی در تأمین نقدینگی و کنترل نوسانات دارند. در این بازارها، مارکت میکرها معمولاً به صورت الگوریتمی عمل می‌کنند و از فناوری‌های پیشرفته برای ارائه قیمت‌های خرید و فروش و انجام معاملات استفاده می‌کنند. حضور مارکت میکرها باعث می‌شود که کاربران بتوانند دارایی‌های دیجیتال خود را به سرعت و با هزینه‌های کم معامله کنند.