در دسترس بودن فضاهای عمومی به ویژه برای افراد با نیازهای ویژه یکی از الزامات مهم در طراحی و توسعه زیرساخت های شهری است. یکی از ابزارهای کلیدی برای بهبود دسترسی در محیط های عمومی آسانسورهای فضای باز هستند. این دستگاه ها به گونه ای طراحی شده اند که در محیط های باز و بدون محدودیت سقفی عمل کنند و به افراد کمک کنند تا بدون دردسر به طبقات مختلف یا سطوح متفاوت دسترسی پیدا کنند. در ادامه به معرفی اجزای اصلی اصول عملکرد و مثال هایی از کاربرد این سیستم ها می پردازیم.
اصول عملکرد آسانسور فضای باز
آسانسورهای فضای باز اغلب به دو دسته کلی هیدرولیکی و الکتریکی تقسیم می شوند. نوع هیدرولیکی که به ویژه در فضاهای عمومی پرکاربرد است با استفاده از فشار مایع هیدرولیک عمل می کند. اساس کار این سیستم به اصول قانون پاسکال بازمی گردد. طبق این قانون فشار وارد بر مایع در یک سیلندر به طور یکنواخت به تمامی جهات منتقل می شود و به این ترتیب پیستون حرکت می کند و آسانسور جابه جا می شود.
مزیت اصلی آسانسورهای هیدرولیکی در این است که می توانند در فضاهای کوچک تر با هزینه های کمتر نسبت به آسانسورهای الکتریکی نصب شوند و در عین حال از دوام و کارایی بالاتری برخوردار هستند.
اجزای اصلی آسانسور فضای باز
- سیلندر و پیستون هیدرولیک : این اجزا نقش اصلی در جابه جایی عمودی کابین آسانسور را ایفا می کنند.
- پمپ هیدرولیک : این پمپ فشار لازم برای حرکت پیستون را تامین می کند.
- مخزن روغن : ذخیره سازی مایع هیدرولیک که برای انتقال فشار استفاده می شود.
- شیر هیدرولیک : این شیر جریان روغن را کنترل می کند و باعث جابه جایی آسانسور می شود.
- سیستم کنترل الکتریکی : شامل دکمه ها و میکروسوئیچ ها برای کنترل حرکت آسانسور.
کاربردهای صنعتی آسانسورهای فضای باز
در مکان های عمومی مانند ایستگاه های مترو مراکز خرید فرودگاه ها و بیمارستان ها آسانسور wells چین یک راه حل ایده آل برای دسترسی افراد به طبقات مختلف یا سطوح متفاوت هستند. همچنین در کارخانه ها و محیط های صنعتی که نیاز به حمل و نقل مواد سنگین به طبقات بالا یا پایین دارند این سیستم ها به عنوان ابزاری حیاتی برای بهبود بهره وری و کاهش هزینه های عملیاتی شناخته می شوند.
مثال های کاربردی از صنایع مختلف :
- در صنعت ساختمان سازی از آسانسورهای فضای باز برای انتقال مصالح ساختمانی و تجهیزات استفاده می شود.
- در صنعت خرده فروشی به ویژه در فروشگاه های چند طبقه برای حمل کالا و دسترسی مشتریان به طبقات بالا.
- در فرودگاه ها و ایستگاه های قطار این آسانسورها نقش مهمی در جابه جایی مسافران بین طبقات مختلف بازی می کنند.
نکات فنی مهم در نصب آسانسورهای فضای باز
- محیط مقاوم در برابر عوامل جوی : یکی از چالش های بزرگ آسانسورهای فضای باز عملکرد در برابر باران باد و نور مستقیم خورشید است. این دستگاه ها باید دارای پوشش ضدزنگ و عایق بندی مناسب باشند تا در شرایط آب و هوایی مختلف دوام بیاورند.
- ظرفیت باربری : با توجه به نوع استفاده و نیازهای محیط باید ظرفیت باربری آسانسور مشخص شود. در فضاهای عمومی آسانسورها معمولاً برای جابه جایی افراد و وسایل کوچک طراحی می شوند اما در صنایع نیاز به جابه جایی بارهای سنگین دارند.
- ایمنی و استانداردها : نصب آسانسورهای فضای باز باید مطابق با استانداردهای بین المللی ایمنی مانند استانداردهای EN ۸۱ اروپا یا ASME A۱۷.۱ ایالات متحده باشد. این استانداردها اطمینان می دهند که آسانسور در هنگام استفاده ایمنی کامل کاربران را تضمین می کند.
تکنولوژی های پیشرفته در آسانسورهای فضای باز
یکی از پیشرفت های جدید در آسانسورهای فضای باز استفاده از سیستم های هوشمند برای کنترل و مانیتورینگ است. این سیستم ها می توانند اطلاعات مربوط به عملکرد آسانسور را به صورت لحظه ای به مرکز کنترل ارسال کنند و در صورت بروز هرگونه مشکل اقدامات فوری را انجام دهند. همچنین مصرف انرژی این آسانسورها به کمک تکنولوژی های جدید بهینه شده است و می توانند از پنل های خورشیدی برای تامین بخشی از انرژی خود استفاده کنند.
تجربه شخصی از خرید و استفاده از آسانسور فضای باز
چند سال پیش برای یکی از پروژه های ساختمانی که در آن فعالیت داشتم نیاز به نصب یک آسانسور فضای باز داشتیم. پس از بررسی چندین مدل مختلف تصمیم گرفتیم از یک آسانسور هیدرولیکی استفاده کنیم. این آسانسور علاوه بر نصب آسان و کم هزینه عملکرد بسیار روانی داشت و توانست نیاز ما را برای جابه جایی افراد و تجهیزات برآورده کند. از آن زمان تاکنون این سیستم به طور مداوم کار کرده و هیچگونه مشکلی در نگهداری و عملکرد آن مشاهده نکرده ایم.
جدول ۱ : مقایسه آسانسورهای هیدرولیکی و الکتریکی
|
ویژگی |
آسانسور هیدرولیکی |
آسانسور الکتریکی |
|
هزینه نصب |
کمتر |
بیشتر |
|
ظرفیت جابه جایی |
بالا |
متوسط |
|
نیاز به فضای اضافی |
کم |
زیاد |
|
نگهداری و تعمیر |
آسان |
پیچیده |
جدول ۲ : مزایای آسانسورهای فضای باز
|
مزیت |
توضیحات |
|
صرفه جویی در فضا |
نیاز به ساختمان یا فضای محصور ندارد |
|
انعطاف پذیری در طراحی |
قابل استفاده در انواع محیط های باز و شهری |
|
هزینه نگهداری پایین |
با دوام و نیاز به تعمیرات کمتر |
|
قابلیت انطباق با نیازهای مختلف |
مناسب برای افراد بار و وسایل نقلیه |
نتیجه گیری
آسانسورهای فضای باز نه تنها به بهبود دسترس پذیری در محیط های عمومی کمک می کنند بلکه به عنوان یک راه حل اقتصادی و انعطاف پذیر در صنایع مختلف شناخته می شوند. استفاده از تکنولوژی های پیشرفته و رعایت استانداردهای ایمنی می تواند عملکرد این آسانسورها را بهبود بخشد و طول عمر آن ها را افزایش دهد.
پرسش و پاسخ
۱. آیا نصب آسانسورهای فضای باز در مناطق سردسیر ممکن است؟
بله با استفاده از عایق بندی مناسب و مواد مقاوم در برابر سرما این آسانسورها می توانند در مناطق سردسیر نیز به خوبی عمل کنند.
۲. آیا آسانسورهای فضای باز نیاز به نگهداری خاصی دارند؟
مانند هر دستگاه مکانیکی دیگر آسانسورهای فضای باز نیز نیاز به بررسی دوره ای و نگهداری منظم دارند تا از عملکرد صحیح و ایمنی آن ها اطمینان حاصل شود.
۳. چه ظرفیت های باری برای آسانسورهای فضای باز وجود دارد؟
بسته به نوع طراحی آسانسورهای فضای باز می توانند از چند صد کیلوگرم تا چندین تن بار را جابه جا کنند.