اصلاً داستان چیه؟ خط و خش چرم یعنی چی؟
ببینید چرم یه ماده طبیعی و زنده است. درسته که خیلی مقاومه ولی خب بالاخره اونم آسیب پذیره. وقتی میگیم “خط و خش روی چرم” منظورمون معمولاً خراش های سطحی یا حتی کمی عمیق تره که روی سطح چرم ایجاد میشه و ظاهرش رو خراب می کنه. این خط و خش ها می تونن به دلایل مختلفی ایجاد بشن. مثلاً :
- کلید و سکه : وقتی کلید یا سکه تو جیبتون باشه و به چرم ساییده بشه راحت روش خط می افته.
- ناخن : ناخن های بلند مخصوصاً اگه تیز باشن به راحتی می تونن روی چرم خط بندازن.
- زیپ و دکمه : زیپ لباس یا دکمه های فلزی لباس های دیگه هم می تونن باعث خراشیدگی چرم بشن.
- حیوانات خانگی : پنجه های گربه و سگ مخصوصاً اگه بازیگوش باشن می تونن حسابی روی وسایل چرمی خط و خش بندازن. من خودم یه گربه دارم که عاشق پریدن روی مبل چرمیمونه!
- اجسام نوک تیز : هر جسم نوک تیزی مثل چاقو قیچی یا حتی گوشه میز می تونه باعث ایجاد خط و خش روی چرم بشه.
حالا یه نکته مهم اینه که همه خط و خش ها یه جور نیستن. بعضی ها خیلی سطحی ان و فقط رنگ رویی چرم رو خراشیدن. اینا معمولاً راحت تر درست میشن. ولی بعضی خط و خش ها عمیق ترن و به بافت خود چرم آسیب رسوندن. اینا خب یکم دردسرشون بیشتره و ممکنه به طور کامل هم از بین نرن.
یه چیز دیگه هم که باید بدونید اینه که انواع مختلف چرم هم با هم فرق دارن. چرم های ضخیم تر و مقاوم تر مثل چرم کیف و کفش معمولاً کمتر خط و خش برمی دارن. ولی چرم های نازک تر و لطیف تر مثل چرم لباس یا مبلمان خیلی راحت تر آسیب می بینن. چرم های نبوک و جیر هم که دیگه نگم براتون! اینا خیلی حساس ترن و باید خیلی بیشتر مراقبشون بود.
چرا خط و خش روی چرم دردسره؟
خب معلومه دیگه! هیچ کس دوست نداره وسیله چرمیش خط و خش داشته باشه. ظاهرش زشت میشه. اون حس نو بودن و شیک بودن چرم از بین میره. انگار یه چیزی کم داره. مخصوصاً اگه وسیله چرمیتون گرون قیمت باشه دیگه بدتر! آدم حس می کنه پولش رو دور ریخته.
علاوه بر ظاهر خط و خش می تونه عمر چرم رو هم کم کنه. اگه خط و خش سطحی باشه خب شاید خیلی مهم نباشه. ولی اگه عمیق باشه می تونه باعث بشه چرم کم کم پاره بشه یا ترک بخوره. مخصوصاً اگه اون خط و خش تو یه قسمتی باشه که زیاد تحت فشاره مثل بند کیف یا رویه کفش.
یه چیز دیگه هم که تجربه ثابت کرده اینه که خط و خش روی چرم مثل یه آهنربا گرد و خاک و کثیفی رو به خودش جذب می کنه. یعنی اگه یه خط و خش کوچیک روی کیفتون باشه بعد از یه مدت می بینید که اون خط و خش سیاه شده و بیشتر به چشم میاد. این دیگه واقعاً اعصاب خرد کنه!
خلاصه که خط و خش روی چرم هم از نظر ظاهری و هم از نظر دوام یه دردسره. به خاطر همینه که همه دنبال راهی برای از بین بردنش هستن. حالا اگه روی کفش چرمی‌ات خش افتاده نگران نباش! روش‌هایی که توی این مطلب گفتیم می‌تونه کمک کنه مخصوصاً اگه یه مدل ارزشمند مثل کفش اکو بایوم ECCO BIOM FJUEL داشته باشی.
چطور خط و خش رو از روی چرم پاک کنیم؟(راه حل های عملی و امتحان شده )
خب حالا بریم سراغ اصل مطلب! چطور خط و خش رو از روی چرم پاک کنیم؟ ببینید روش های مختلفی برای این کار وجود داره بسته به نوع و عمق خط و خش. من اینجا چند تا از بهترین و کاربردی ترین روش ها رو که خودم امتحان کردم و نتیجه گرفتم بهتون میگم.
۱. نرم کننده چرم (Leather Conditioner) : بهترین دوست چرم!
نرم کننده چرم به نظر من بهترین و ساده ترین راه برای از بین بردن خط و خش های سطحی چرمه. این محصولات معمولاً بر پایه روغن های طبیعی و موم ساخته میشن و باعث تغذیه و نرم شدن چرم میشن. وقتی چرم نرم و مرطوب میشه خط و خش های سطحی خیلی راحت تر محو میشن. علاوه بر این نرم کننده چرم از چرم در برابر خشک شدن و ترک خوردن هم محافظت می کنه و عمرش رو بیشتر می کنه.
چطوری از نرم کننده چرم استفاده کنیم؟
- اول از همه چرم رو تمیز کنید. با یه دستمال نرم و خشک گرد و خاک و کثیفی های سطحی رو از روی چرم پاک کنید. اگه چرم خیلی کثیفه می تونید از یه تمیز کننده مخصوص چرم هم استفاده کنید.
- یه مقدار کم نرم کننده چرم رو روی یه دستمال نرم و تمیز بریزید. دقت کنید که مقدار نرم کننده نباید خیلی زیاد باشه چون ممکنه باعث چرب شدن چرم بشه. یه مقدار خیلی کم اندازه یه نخود کافیه.
- دستمال رو به آرومی و به صورت دورانی روی خط و خش بمالید. فشار زیادی وارد نکنید. فقط کافیه که نرم کننده به خوبی روی سطح چرم پخش بشه.
- چند دقیقه صبر کنید تا نرم کننده جذب چرم بشه. معمولاً ۵ تا ۱۰ دقیقه کافیه.
- با یه دستمال تمیز و خشک دیگه اضافه نرم کننده رو از روی چرم پاک کنید. دقت کنید که هیچ اثری از نرم کننده روی چرم باقی نمونه.
نکات مهم
- همیشه قبل از استفاده از نرم کننده اون رو روی یه قسمت کوچیک و غیرقابل دید چرم تست کنید. این کار برای اینه که مطمئن بشید نرم کننده به رنگ یا بافت چرم آسیب نمی زنه.
- از نرم کننده های با کیفیت و مخصوص چرم استفاده کنید. نرم کننده های ارزون قیمت و بی کیفیت ممکنه به چرم آسیب برسونن.
- به طور مرتب از نرم کننده چرم استفاده کنید. این کار باعث میشه چرمتون همیشه نرم و لطیف بمونه و کمتر خط و خش برداره. معمولاً هر ۲ تا ۳ ماه یه بار استفاده از نرم کننده کافیه.
۲. روغن زیتون یا روغن بچه : یه راه حل خونگی (با احتیاط!)
روغن زیتون و روغن بچه همونطور که قبلاً گفتم می تونن برای از بین بردن خط و خش های سطحی چرم مؤثر باشن ولی با احتیاط! این روغن ها مثل نرم کننده های چرم باعث نرم شدن و مرطوب شدن چرم میشن و خط و خش ها رو کم رنگ تر می کنن. ولی خب چند تا نکته مهم در مورد استفاده از این روغن ها وجود داره :
- فقط برای چرم های تیره مناسبن. روغن زیتون و روغن بچه ممکنه رنگ چرم های روشن رو تیره تر کنن. پس اگه چرمتون روشن رنگه بهتره از این روش استفاده نکنید.
- مقدار خیلی کم استفاده کنید. استفاده زیاد از روغن ممکنه باعث چرب شدن و لک شدن چرم بشه. فقط یه قطره کوچیک کافیه.
- ممکنه به اندازه نرم کننده های تخصصی مؤثر نباشن. روغن زیتون و روغن بچه مواد تخصصی برای مراقبت از چرم نیستن و ممکنه به اندازه نرم کننده های چرم خط و خش ها رو از بین نبرن.
چطوری از روغن زیتون یا روغن بچه استفاده کنیم؟
- چرم رو تمیز کنید. مثل روش قبلی گرد و خاک و کثیفی های سطحی رو پاک کنید.
- یه قطره کوچیک روغن زیتون یا روغن بچه رو روی یه دستمال نرم و تمیز بریزید. دقت کنید که فقط یه قطره کافیه.
- دستمال رو به آرومی و به صورت دورانی روی خط و خش بمالید. فشار زیادی وارد نکنید.
- چند دقیقه صبر کنید تا روغن جذب چرم بشه.
- با یه دستمال تمیز و خشک دیگه اضافه روغن رو از روی چرم پاک کنید. دقت کنید که هیچ اثری از روغن روی چرم باقی نمونه.
نکات مهم
- همیشه قبل از استفاده از روغن اون رو روی یه قسمت کوچیک و غیرقابل دید چرم تست کنید.
- فقط برای خط و خش های سطحی و چرم های تیره استفاده کنید.
- مقدار خیلی کم استفاده کنید و اضافه ش رو حتماً پاک کنید.
۳. کیت ترمیم چرم (Leather Repair Kit) : برای خط و خش های عمیق تر
کیت های ترمیم چرم یه راه حل حرفه ای تر و مؤثرتر برای از بین بردن خط و خش های عمیق و حتی پارگی های کوچیک چرم هستن. این کیت ها معمولاً شامل یه سری رنگ های مخصوص چرم یه چسب مخصوص یه پر کننده چرم (Leather Filler) و یه سری ابزار کوچیک مثل کاردک و اسفنج هستن. با استفاده از این کیت ها میشه خط و خش ها رو پر کرد رنگشون رو هماهنگ کرد و ظاهر چرم رو تا حد زیادی بهبود بخشید.
چطوری از کیت ترمیم چرم استفاده کنیم؟
- چرم رو تمیز کنید. مثل روش های قبلی گرد و خاک و کثیفی های سطحی رو پاک کنید. اگه خط و خش خیلی عمیقه ممکنه لازم باشه دور و بر خط و خش رو با یه سمباده نرم به آرومی سمباده بزنید تا سطحش صاف تر بشه. این کار رو خیلی با احتیاط انجام بدید و فقط اگه مطمئن هستید انجامش بدید.
- پر کننده چرم رو روی خط و خش بزنید. با استفاده از کاردک یا انگشتتون پر کننده رو به آرومی داخل خط و خش فشار بدید و سطحش رو صاف کنید. اجازه بدید پر کننده کاملاً خشک بشه. مدت زمان خشک شدن بسته به نوع پر کننده ممکنه چند ساعت طول بکشه.
- رنگ چرم مناسب رو انتخاب کنید. کیت های ترمیم چرم معمولاً چند تا رنگ مختلف چرم دارن که می تونید با ترکیب کردنشون رنگ مورد نظرتون رو بسازید. اگه رنگ چرمتون خیلی خاصه ممکنه لازم باشه رنگ رو به صورت جداگانه تهیه کنید.
- رنگ چرم رو روی قسمت ترمیم شده بزنید. با استفاده از اسفنج یا قلم مو رنگ رو به آرومی و به صورت لایه های نازک روی قسمت ترمیم شده بزنید. بین هر لایه رنگ اجازه بدید رنگ کاملاً خشک بشه. ممکنه لازم باشه چند لایه رنگ بزنید تا رنگ قسمت ترمیم شده با بقیه قسمت های چرم هماهنگ بشه.
- بعد از اینکه رنگ کاملاً خشک شد می تونید از یه نرم کننده چرم روی کل سطح چرم استفاده کنید. این کار باعث میشه رنگ و بافت قسمت ترمیم شده با بقیه قسمت های چرم یکدست تر بشه.
نکات مهم
- کیت های ترمیم چرم نیاز به دقت و حوصله دارن. اگه تجربه کافی ندارید بهتره اول روی یه قسمت غیرقابل دید چرم تمرین کنید.
- رنگ چرم رو با دقت انتخاب کنید و به صورت لایه های نازک بزنید. رنگ زیاد و غلیظ ممکنه ظاهر غیرطبیعی به چرم بده.
- از کیت های ترمیم چرم با کیفیت و معتبر استفاده کنید. کیت های ارزون قیمت و بی کیفیت ممکنه نتیجه خوبی نداشته باشن.
اگه نشد چی؟ راه های دیگه هم هست!
خب راستش رو بخواهید بعضی خط و خش ها خیلی عمیق و جدی هستن و ممکنه با هیچ کدوم از این روش ها به طور کامل از بین نرن. تو اینجور مواقع چند تا راه دیگه هم هست که می تونید امتحان کنید.
- رنگ کردن چرم : اگه خط و خش خیلی عمیقه و ظاهر چرم رو خیلی خراب کرده می تونید کل سطح چرم رو رنگ کنید. البته این کار یه کم تخصصی تره و بهتره به یه متخصص رنگ کار چرم بسپارید. رنگ کردن چرم می تونه ظاهر چرم رو کاملاً نو کنه و خط و خش ها رو به طور کامل پوشش بده.
- تعویض قسمت آسیب دیده چرم : اگه خط و خش فقط روی یه قسمت کوچیک از چرمه مثلاً روی بند کیف یا گوشه مبل می تونید اون قسمت رو به طور کامل تعویض کنید. این کار هم یه کم تخصصی تره و بهتره به یه تعمیرکار چرم بسپارید.
- قبول کردن خط و خش! : بعضی وقتا بهترین کار اینه که خط و خش رو به عنوان بخشی از شخصیت چرم قبول کنید! چرم یه ماده طبیعی و زنده است و خط و خش نشونه استفاده و گذر زمانه. بعضی از افراد حتی معتقدند که خط و خش به چرم یه جلوه خاص و “وینتیج” میده. به خصوص برای چرم های طبیعی و دست دوز خط و خش می تونه بخشی از زیبایی و اصالتشون باشه. البته این بستگی به سلیقه شخصی شما داره!
حالا نوبت شماست! تجربه هاتونو بگید!
خب من هر چی تجربه داشتم و هر چی بلد بودم رو باهاتون در میون گذاشتم. حالا نوبت شماست! شما چه تجربه ای تو از بین بردن خط و خش چرم داشتین؟ چه روش هایی رو امتحان کردین؟ کدوم روش ها براتون جواب داد و کدوم ها نه؟ خوشحال میشم اگه تجربه هاتون رو تو قسمت نظرات با من و بقیه خواننده ها به اشتراک بذارید. شاید تجربه شما بتونه به یه نفر دیگه کمک کنه که مشکل خط و خش چرمش رو حل کنه. بیاید یه جامعه ی بزرگ از عاشقان چرم بسازیم و به هم کمک کنیم!
جمع بندی و توصیه های آخر دیگه خیالت راحت!
خب رسیدیم به آخر مقاله. یه جمع بندی کوچیک بکنیم و یه سری توصیه های آخر هم بهتون بگم.
- پیشگیری بهتر از درمانه! تا جایی که می تونید از وسایل چرمیتون مراقبت کنید و نذارید خط و خش بردارن. موقع استفاده ازشون دقت کنید ازشون در برابر اجسام نوک تیز محافظت کنید و به طور مرتب نرم کننده چرم استفاده کنید.
- زود دست به کار بشید! هر چه زودتر برای از بین بردن خط و خش اقدام کنید احتمال موفقیتتون بیشتره. خط و خش های تازه معمولاً راحت تر از خط و خش های قدیمی از بین میرن.
- از روش های ساده شروع کنید. اول از همه نرم کننده چرم رو امتحان کنید. اگه جواب نداد سراغ روش های دیگه برید.
- همیشه تست کنید! قبل از استفاده از هر محصول یا روشی اون رو روی یه قسمت کوچیک و غیرقابل دید چرم تست کنید.
- ناامید نشید! حتی اگه خط و خش به طور کامل از بین نرفت باز هم می تونید ظاهر چرم رو تا حد زیادی بهبود ببخشید.
با این روش ها و توصیه ها دیگه نباید نگران خط و خش روی چرمتون باشید. با کمی دقت و حوصله می تونید وسایل چرمیتون رو همیشه مثل روز اولشون نگه دارید و از زیبایی و دوامشون لذت ببرید. دیگه خیالت راحت!
سوالات پرتکرار شما (و جواب های من!)
سوال ۱ : بهترین نرم کننده چرم برای از بین بردن خط و خش چیه؟
راستش رو بخواهید نمیشه یه نرم کننده خاص رو به عنوان “بهترین” معرفی کرد. نرم کننده های چرم مختلفی تو بازار هستن که همه شون کم و بیش کارشون رو خوب انجام میدن. مهم ترین چیز اینه که از یه برند معتبر و با کیفیت خرید کنید و نرم کننده ای رو انتخاب کنید که مخصوص نوع چرم شما باشه. مثلاً نرم کننده چرم مبلمان با نرم کننده چرم کیف و کفش ممکنه فرق داشته باشه. موقع خرید به برچسب محصول دقت کنید و اگه شک دارید از فروشنده راهنمایی بگیرید. من خودم از چند تا برند مختلف استفاده کردم و راضی بودم. مهم تر از برند استفاده منظم و درست از نرم کننده ست.
سوال ۲ : آیا میشه خط و خش های عمیق روی چرم رو به طور کامل از بین برد؟
متاسفانه نه همیشه نمیشه خط و خش های عمیق رو به طور کامل از بین برد. خط و خش های عمیق به بافت خود چرم آسیب رسوندن و ممکنه جای زخم روی چرم باقی بمونه. ولی خب با استفاده از کیت های ترمیم چرم میشه ظاهر خط و خش های عمیق رو تا حد زیادی بهبود بخشید و اونها رو کم رنگ تر و کمتر مشخص کرد. در بعضی موارد حتی میشه خط و خش رو تقریباً محو کرد. ولی انتظار نداشته باشید که خط و خش های عمیق معجزه آسا ناپدید بشن. مهم اینه که تلاش خودتون رو بکنید و ظاهر چرم رو تا جایی که میشه بهتر کنید.
سوال ۳ : چطور از ایجاد خط و خش روی چرم جلوگیری کنیم؟
پیشگیری همیشه بهتر از درمانه! برای جلوگیری از ایجاد خط و خش روی چرم چند تا کار ساده می تونید انجام بدید :
- مراقب وسایل چرمیتون باشید. موقع استفاده ازشون دقت کنید و نذارید به اجسام نوک تیز برخورد کنن.
- از محافظ چرم استفاده کنید. اسپری های محافظ چرم یه لایه محافظ روی چرم ایجاد می کنن و ازش در برابر خط و خش لکه و رطوبت محافظت می کنن.
- وسایل چرمیتون رو به طور مرتب تمیز و نرم کنید. گرد و خاک و کثیفی می تونه باعث خراشیدگی چرم بشه. استفاده منظم از نرم کننده چرم هم باعث میشه چرم نرم و مقاوم بمونه و کمتر خط و خش برداره.
- وسایل چرمیتون رو درست نگهداری کنید. وقتی از وسایل چرمیتون استفاده نمی کنید اونها رو تو یه جای خشک و خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید. از گذاشتن وسایل چرمی روی هم یا تو محیط های خیلی گرم و مرطوب خودداری کنید.
با رعایت این نکات ساده می تونید عمر وسایل چرمیتون رو بیشتر کنید و از زیبایی و دوامشون برای سال های سال لذت ببرید. امیدوارم این مقاله براتون مفید بوده باشه! بازم اگه سوالی داشتید تو قسمت نظرات بپرسید. موفق باشید!
