روشی که گیاهان و درختان میوه به صورت ذاتی برای تکثیر خود دارند قطعا و بدون شک بذر آنها است، در واقع بذر راهی برای بقا و تولید مثل گیاهان است و در بیشتر موارد این بذر می تواند برای انسان و سایر موجودات زنده قابل خوردن باشد مانند که میوه ی گردو و یا در واقع بذر آن برای بقا به شمار می رود، اما به مرور زمان و با پیشرفت بشر در علم کشاورزی راه های بسیاری برای تولید بیشتر و انبوه درختان میوه به وجود آمد که می توانست جایگزین بهتری برای تکثیر با بذر باشد.
تفاوت و مقایسه نهال گردو بذری با پیوندی ( بررسی دقیق و کامل )
تولید نهال گردو با استفاده از بذر:
این روش یکی از روشهای قدیمی برای تولید نهال گردو به شمار می رود، با استفاده از این روش باغداران میوه ی گردو از رقم مورد نظر و محبوب خود را در خاک با بافت مناسب و در شرایط کنترل شده می کارند و پس از رشد نهال به اندازه ی کافی نهال را در شرایط مساعد به زمین اصلی منتقل می کنند.
مزایا و معایب تکثیر و خرید نهال گردو با استفاده از بذر:
قطعا هر روش تکثیری می تواند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشد اما با توجه به روشهای دیگر تکثیر به جای استفاده از روش بذری مسلما معایب این روش بیشتر از مزایای انبوده است، در این بخش مزایا و معایب استفاده از روش تکثیر بذری برای تکثیر ارقام مختلف گردو را مورد بررسی قرار می دهیم.
یکی از مشکلاتی که در مورد تکثیر با بذر برای انواع درختان میوه و به ویژه گردو ممکن است به وجود بیاید مشکل تفرق صفات است، ارقام بومی و محلی گردو خود گرده افشان هستند اما مشکلی که وجود دارد این است که به صورت صد در صد با باد انجام می شود و ممکن است همراه با باد گرده هایی از ارقام دیگر گردو در منطقه به گردو رقم مورد نظر ما برسد و در این صورت میوه و یا بهتر است بگوییم بذر نمی تواند ویژگیهایی صد در صد مشابه با پایه ی مادری داشته باشد.
به این مشکل تفرق صفات میگویند که در مورد تکثیر با بذر به وجود خواهد آمد، بنابراین نهالی که با بذر تکثیر می شود ممکن است صد در صد شبیه به پایه ی مادری و مورد نظر ما نداشته و این امر برای باغداری آن هم در سطوح وسیع می تواند یک ایراد بزرگ قلمداد شود.
در صورتی که از نهالهای اصلاح شده بخواهید نهال بذری تهیه کنید قطعا و بدون شک نهال تولید شده حساسیت بالایی به انواع ، شرایط نامساعد محیطی و همینطور شرایط نامساعد خاک نشان می دهند، این در حالی است که در صورتی که از یک رقم بومی و محلی تولید نهال کنید این نهال مانند پایه ی مادری از مقاومت بالایی به شرایط نامساعد محیطی، شرایط نامساعد خاک و همینطور آفات و بیماریها نشان خواهد داد.
بنابراین می توان گفت انتقال مقاومت از طریق بذر یک امر قطعی بوده و ارقامی که مقاومت بالا نداشته باشند بذر و نهال حساس تولید کرده و ارقام مقاوم بذر و نهال مقاوم تولید می کنند، همین امر سبب شده که استفاده از نهال های مقاوم تولید شده از بذر ارقام بومی و محلی به عنوان پایه برای تکثیر نهالهای غیر بومی و حساس استفاده می شود.
باغداری که قصد دارد زمان و سرمایه ی بالا برای صرف کردن در راه رشد نهال ندارد و استفاده از ارقام و یا نهالهایی که دوره ی رشد طولانی تا زمان رسیدن به باردهی دارند برای آنها قطعا مناسب نیست، نهالهای بذری معمولا دوره ی رشد طولانی داشته و بازدهی آنها دیر هنگام است. ارقام بذری تا زمان رسیدن به بارهی ممکن است 8 الی ده سال زمان نیاز داشته باشند که این یک ویژگی منفی برای کاشت نهال بذری در باغ به شمار می رود.
تجربه ثابت کرده است که شیوه ی تکثیر نهال می تواند تاثیر زیادی بر راندمان تولید میوه داشته باشد، باغداران تجاری همواره به دنبال ارقامی هستند که در بازه زمانی کوتاهتر باردهی بالاتری داشته و سود بیشتری را عاید ایشان کند، باردهی ارقام بذری معمولا بیشتر از دو تن در هکتار نبوده و همین امر سبب می شود باغداران تمایلی بذری نداشته باشند.
مزایا و معایب تولید نهال گردو با اسفاده از روش پیوند:
اینکه چه عامل و یا عواملی سبب شده این روش تولید نهال در مسیر تولید نهال گردو به تدریج جایگزین روش تولید نهال با بذر شود موضوعی است که در این بخش به آن خواهیم پرداخت.
مشکل تفرق صفات که در رابطه با روش تکثیر نهال بذری وجود داشت در مورد روش تکثیر پیوندی وجود ندارد این موضوع به این بر می گردد که در روش تکثیر پیوندی شما از جوانه که بافت رویشی نهال مورد نظر شما است برای تکثیر استفاده می کنید و گرده در این روش تکثیر دخیل نیست، بنابراین نهال تولید شده به صورت صد در صد ویژگیهای پایه ی مادری را دارد.
در مورد روش تکثیر پیوندی دیگر بحث بالا بودن و یا پایین بودن مقاومت وجود ندارد چرا که در هر صورت از پایه ی مقاوم برای تکثیر نهال استفاده شده و هر رقمی را که بخواهید تکثیر کنید از پایه ی بذری، بومی، محلی و مقاوم برای پیوند زدن استفاده می شود.
جالب است بدانید مقاومت همواره از پایه به پیوند منتقل شده و پایه ی انتخاب شده هر میزان مقاومت و هر نوع مقاومتی را که داشته باشد می تواند به پیوند انتقال دهد به همین دلیل است که این روش تبدیل به یک روش مطمئن برای تکثیر ارقامی از گردو شده که حساسیت بالایی به شرایط نامساعد محیطی و زیستی داشته و البته غیر بومی هستند، ارقامی مانند و یا با همین روش تکثیر شده و بازدهی بسیار خوبی هم داشته اند.
باردهی و بازدهی دو اصطلاحی است که ممکن است به غلط مترادف در نظر گرفته شده و به جای هم استفاده شوند اما باردهی به میزان تولید میوه در واحد هکتار و یا به ازای هر درخت گفته می شود در حالی که بازدهی به مدت زمانی که از کاشت نهال تا شروع باردهی صرف می شود گفته می شود.
در مورد ارقام پیوندی معمولا باردهی بالاتر از سه تن در هکتار بوده و در برخی موارد مانند می تواند به 8 تن در هکتار نیز برسد، بازدهی در مورد ارقام پیوندی بسیار زود هنگام بوده و باغدار معمولا یک سال پس از کاشت نهال پیوندی شاهد رویش اولین میوه ها برشاخه های درخت خود هستند.
رشد طولی و حجم تاج درخت در ارقام پیوندی نسبت به ارقام بذری بسیار محدود تر بوده و این امر هم رسیدگی به درخت را ساده تر می کند و هم میزان نور دریافتی به شاخ و برگ را افزایش می دهد، هر چه نور دریافتی بیشتر باشد فتوسنتز بیشتر بوده و درخت قدرت بیشتری در دفاع از خود در برابر حملات داشته و البته راندمان تولید بالاتری هم خواهد داشت.
با توجه به حجم و ارتفاع محدود تر ارقام پیوندی را می توانید با فاصله ی کمتری از هم بکارید و دیگر مجبور به رعایت فاصله ی زیاد بین درختان برای دریافت نور بیشتر نیستید، با وجود اینکه فاصله را حدود 6 تا 7 متر در نظر می گیرد اما همه گیری بیماریها و آفات در باغات گردوی پیوندی کمتر است چرا که حجم تاج محدود سبب می شود شاخ و برگ درختان کمتر با هم تماس پیدا کرده و سرایت آفت و بیماری کمتر باشد.
- شرایط نامساعد برای رشد بیمارگرها و آفات برگی:
علاوه بر بالا بودن مقاومت ارقام پیوندی به واسطه ی پیوند زدن بر پایه های مقاوم به واسطه ی تاج محدود تری که تولید می کنند سایه اندازی روی شاخ و برگها کمتر بوده و همین امر سبب می شود رطوبت روی شاخ و برگ درختان گردو به واسطه ی دریافت نور بیشتر به سرعت تبخیر شده و کاهش رطوبت روی شاخ و برگ درختان شرایط را برای استقرار و نفوذ آفات و بیمارگرها کاهش می دهد.
بیمارگرهایی مانند که عامل باکتریایی دارند باید به کمک رطوبت انتقال پیدا کرده و وارد بافت درخت گردو می شوند، همچنین بیماری باکتریایی که سبب از بین رفتن میوه های گردو می شود برای نفوذ به بافت جوان نیاز به زخم و رطوبت به طور همزمان به ویژه در اوایل بهار دارد.
در اوایل بهار همزمان بارندگی وجود داشته و هم ممکن است به فاصله ی کمی از بارندگی انجام شده باشد و در صورتی که رطوبت به سرعت از شاخ و برگ درختان گردو تبخیر نشود می تواند با سرعت و شدت بالایی در کل باغ منتشر شده و خسارت بالایی ایجاد کند، این در حالی است که در شاخ و برگ درختان گردو پیوندی چندلر استعداد رشد و همه گیری به دلیل حجم کمتر شاخساره پایین خواهد بود.
