بیماری فیستول مقعد یکی از بیماری‌های ناحیه نشیمنگاهی به شمار می‌رود که می‌تواند برای بسیاری از افراد با علائم خود آزاردهنده باشد. این بیماری باعث اتصال غیرطبیعی روده بزرگ به پوست اطراف دهانه مقعد می‌شود و مشکلات بسیاری را به وجود می‌آورد. این بیماری باعث می‌شود تا از سوراخ فیستول که به طور معمول در اطراف دهانه مقعد قرار دارد چرک، عفونت و حتی مدفوع خارج شود و وضعیت ناخوشایندی را ایجاد کند.
به طور معمول فیستول مقعدی در نتیجه یک آبسه مقعدی یا عفونت به وجود می‌آید. در واقع انسداد غدد درون راست‌روده می‌تواند باعث ایجاد چرک و عفونت یا آبسه شود و در نتیجه آن بدن برای خروج این عفونت ناچار شود مجرایی به نام فیستول را ایجاد کند.
بیماری فیستول مقعد نیازمند درمان سریع است؛ زیرا عدم درمان این بیماری می‌تواند باعث پیشرفت بیماری و سخت‌تر شدن روند درمان گردد.
از جمله علائم فیستول که با مشاهده آنها می‌توان هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کرد علائم زیر هستند:
- مشاهده سوراخ فیستول در پوست اطراف دهانه مقعد
- وجود آبسه‌های مکرر و دائمی در اطراف مقعد
- التهاب پوست اطراف مقعد
- خروج ترشحات بدبو از محل فیستول
- احساس درد با ریتم ثابت و یا ضربان‌دار در هنگام نشستن یا حرکت کردن و سایر فعالیت‌ها
- تب به دلیل گسترش عفونت در بدن
- بی‌اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده
شناخت علائم گفته شده کمک می‌کند تا افراد بلافاصله پس از مشاهده علائم به پزشک مراجعه کنند و به این ترتیب از گسترش بیماری جلوگیری شود.
بیماری فیستول مقعد به چه شکل‌هایی می‌تواند در بدن به وجود آید؟
بیماری فیستول مقعدی انواع مختلفی دارد و به شکل‌های متفاوتی می‌تواند ناحیه مقعد را درگیر کند.
از انواع فیستول مقعدی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
فیستول ترانس فنکتریک (Transsphincteric)
یکی از رایج‌ترین انواع فیستول مقعدی این نوع به شمار می‌رود. این فیستول از فضای بین عضلات اسفنکتر داخلی و خارجی یا در فضای پشت مقعد آغاز می‌شود و پس از عبور از اسفنکتر خارجی در نزدیکی دهانه مقعد بیرون می‌زند.
فیستول سوپراسفنکتریک (Suprasphincteric)
فیستول سوپراسفنکتریک از فضای بین ماهیچه‌های اسفنکتر داخلی و خارجی آغاز می‌شود. در ادامه این فیستول به سمت بالا می‌چرخد و تا نقطه‌ای بالاتر از عضله شرمگاهی پیشرفت می‌کند. در این ناحیه مجرای فیستول از عضله عبور می‌کند و به سمت پایین و بین عضله پورپورکتال و بالابرنده امتداد می‌یابد و در نهایت در نزدیکی سوراخ مقعد خارج می‌شود.
فیستول اکسترا اسفنکتریک (Extrasphincteric)
این فیستول از رکتوم یا کولون سیگموئید (روده) آغاز می‌شود و به سمت پایین امتداد می‌یابد و پس از عبور از عضله بالابرنده در اطراف مقعد باز می‌شود.
فیستول نعل اسبی
فیستول نعل اسبی دو دریچه نزدیک به هم یا جدا از هم بر روی باسن به وجود می‌آورد. شکل این فیستول به‌گونه‌ای است که سوراخ مقعد را محاصره می‌کند و انتهای آن در دو بخش از پوست ناحیه مقعد باز می‌شود.
فیستول زیر مخاطی
یکی از انواع فیستول مقعدی زیر مخاطی است و همان‌طور که نامش نشان می‌دهد از زیر مخاط عبور می‌کند. این فیستول از اسفنکتر مقعد عبور نمی‌کند و از انواع ساده این بیماری به شمار می‌رود.
مواردی که از آنها نام بردیم از جمله انواع فیستول هستند که می‌توانند در بدن بیمار به وجود آیند. بسیار مهم است که افراد با مشاهده علائم فیستول به پزشک مراجعه کنند؛ زیرا برخی مواقع ممکن است بیماری فیستول مقعدی پیچیده‌تر از آن چیزی باشد که بیمار تصور می‌کنند و عدم درمان آن مشکلات بسیاری را به وجود آورد.
جهت درمان فیستول مقعدی افراد می‌توانند به مراکز تخصصی درمانی همچون مرکز تخصصی درمان فوری مراجعه کنند و درمان بیماری خود را به دست پزشکان فوق‌تخصص کولورکتال این مرکز بسپارند.
بیماری فیستول مقعدی چگونه درمان می‌شود؟
درمان بیماری فیستول مقعدی بسیار اهمیت دارد؛ زیرا همان‌طور که گفته شد بی‌توجهی به این بیماری می‌تواند باعث پیشرفت آن و سخت‌تر شدن روند درمان گردد. درمان فیستول مقعدی با روش‌های جدی همچون جراحی و لیزردرمانی امکان‌پذیر است. بسیاری از بیماران گمان می‌کنند که بیماری آنها می‌تواند با مراقبت‌های خانگی یا داروهای گیاهی بهبود یابد که این باور کاملاً اشتباه است و این روش‌ها نمی‌توانند به هیچ عنوان به درمان بیماری فیستول کمک کنند.
جراحی بیماری فیستول به شکل‌های زیر انجام می‌شود:
تکنیک فیستولوتومی
این روش درمانی یکی از پرکاربردترین‌ها به شمار می‌رود. در این روش جراح یک برش در طول فیستول ایجاد می‌کند تا محتویات فیستول خارج شود. حدود دو ماه زمان میبرد تا ترمیم فیستول از داخل به خارج صورت گیرد.
تکنیک فلپ ادوانسمنت یا پیشرفته
از این روش برای افرادی که فیستول آنها وضعیت پیچیده‌تری دارد استفاده می‌شود. جراح در این روش فیستول را بریده یا خراش می‌دهد و سپس از بافت روده یا پوست اطراف مقعد کمک می‌گیرد تا ناحیه ترمیم شود.
روش استن یا ستون (seton)
در این روش از یک نخ به نام ستون یا لوله تخلیه استفاده می‌کنند تا مجرای فیستول باز بماند و عفونت آن تخلیه شود. این نخ یا لوله باید چند هفته در فیستول باقی بماند تا فیستول به شکل کامل تخلیه گردد.
پلاگین بیولوژیکی
در این روش یک پلاگین از مخاط روده بیمار ساخته می‌شود. سپس این پلاگین را داخل مجرای فیستول بخیه می‌زنند و به این ترتیب به مرور یک بافت جدید در اطراف پلاگین شروع به رشد کرده و بیماری بهبود پیدا می‌کند.
چسب فیبرین
چسب فیبرین حاوی ماده مخصوصی است که به داخل کانال فیستول تزریق می‌شود. این ماده باعث مهروموم شدن فیستول و بهبود بیماری می‌شود.
ابلیشن آندوسکوپی
در این روش درمانی پزشک یک آندوسکوپ را وارد فیستول می‌کند و سپس یک الکترود را از داخل آندوسکوپ عبور می‌دهد تا به این ترتیب فیستول مهروموم شود.
جراحی فیستول با لیزر
یکی از روش‌های بسیار مؤثر و کم تهاجمی برای درمان این بیماری جراحی فیستول با لیزر است. در این روش از لیزر CO2 به جای چاقوی جراحی استفاده می‌کنند و با استفاده از لیزر کم‌توان به درناژ و ترمیم زخم کمک می‌شود. این روش در مدت زمانی در حدود ۳۰ دقیقه می‌تواند بیماری فیستول را مداوا کند. از آنجایی که این روش درد و خونریزی به همراه ندارد دوران نقاهت آن نیز بسیار ناچیز است.
جراحی فیستول با لیزر روش اصلی درمان در مرکز درمان فوری است و با بهترین دستگاه‌های لیزر بیماری فیستول را توسط بهترین فوق‌تخصصان کولورکتال درمان می‌کند.
منبع: https://darmanfori.com/blog/fistula/P39-symptoms-of-anal-fistula.html