شاعری وسواسی که از جدل هراسی نداشت

این پژوهشگر و منتقد ادبی پس از درگذشت این شاعر و ویراستار در گفت وگو با سلام دکتر اظهار کرد: مسعود احمدی در سال 1322 در کرمان متولد شد. تا جایی که من می دانم تحصیلاتش از دیپلم قدیم بالاتر است و مدتی در ابهر معلم بوده است. مدتی در آموزش و پرورش کارمند اداری بود، سپس بیشتر کار را در زمینه تدوین انجام داد و در سه سال اخیر یعنی از سال 1370 تا 1390 بیشتر به عنوان سردبیر مشغول شد.

وی در ادامه با بیان اینکه اولین دفتر شعر ایران معمولا در سنین 20 تا 30 سالگی منتشر می شد، گفت: مسعود احمدی نسبتاً قبل اولین کتاب شعر را منتشر کرد. اولین نشریه او در سال 1360 و در سن 38 سالگی منتشر شد. در ابتدا اشعار او در مجموعه شعر نیمایی شاملوئی گنجانده شد، یعنی گاهی اوقات از مقیاس نیمایی و زبانی که شاملو صحبت می کرد در برخی از اشعارش استفاده می کرد. به شاملویی روی نیاورد، گرچه بیشتر شعرهایش شاملویی بود و نیمایی نبود.

عابدی در ادامه بیان می کند: احمدی در حدود دهه 1360 با شاعرانی چون سیدعلی صالحی، شمس لنگرودی و فرشته ساری و بسیاری دیگر در عرصه شعر سپید شناخته شد. کم کم که نزدیک می شدیم اشعار سید علی صالحی و شمس لنگرودی توانست مخاطبان زیادی را به خود جذب کند اما مسعود احمدی شاعر این امکان را در این گونه اشعار نمی دید و در پاتوی برخی از مخاطبان قرار گرفت. در شعر احمدی به نظر می رسد که چیزها، طبیعت و انسانیت وجود دارد، اما تأثیر اجتماعی چندان قوی نیست و تک تک شاعران در این اشعار زیاد است.

در ادامه منتقدان این جستار بیان می‌کنند: از دهه 1370 و حتی دو دهه پیش، یعنی سال‌های 1380 و 1390، اشعار مسعود احمدی بیشتر به نوع هستی‌شناسی توجه داشت تا سبک زندگی او. یعنی اگر دهه 60 و حوالی دهه 70 را دهه تجربه زیستی و رمانتیسم لطیف در شعرهایش بدانید، از دهه 1380 تا پایان عمرش بیشتر به هستی شناسی توجه داشته است.

وی خاطرنشان می کند: احمدی در 20 سال گذشته در برخی از اشعار خود سعی کرده است تا از برخی فلسفه های ادبی پس از آغاز سروده های خود استفاده کند و نوشتن و تایپ شعر او را دشوارتر کند، سخنان کوتاه و خطاهای مختلف. . در دهه های 1980 و 1990، اشعار او از عشق لطیف او و اشتیاق او به نوع خاصی از نوشتن که در آن تقسیم بندی شعر بیشتر مورد توجه قرار گرفت، فاصله گرفت. یکی دیگر از چیزهایی که در این زمان بر شعر احمدی تأثیر گذاشت، فکر می‌کنم واکنش عجیب و گسترده آن به بازبینی شعر بود که فکر می‌کنم در شعرخوانی او تأثیر گذاشته و کورکورانه اشعارش را تصحیح می‌کرد.

عابدی همچنین گفت: به نظر می رسد مهم ترین دوران مسعود احمدی در دوره ای بوده است که کتاب های «نفس سرد، تن» و «صبح در کیف» در سال 71 تا مجموعه «باید منتظر بنفشه» در سال 1378 منتشر شد. به نظر می رسد مسعود احمدی در طول سالیان متمادی به شاعری شناخته شده در منطقه ما تبدیل شد و این کتاب ها منبع اصلی درآمد او هستند.

وی همچنین درباره ویژگی های مسعود احمدی بیان کرد: وی در دهه 70 و 1390 به شدت درگیر بحث ها و سخنرانی هایی بود که در حوزه شعر امروز ایران انجام می شود. گاه مطالبی می نویسد و گاه مصاحبه می کند و در مورد شاعران و نویسندگان همه ادوار اظهار نظر روشن می کند. یکی از نکات مهمی که در این زمان بر آن تاکید شد این بود که شعر مدرن باید از ماهیت علمی و فردگرایانه هنرمند و ماهیت دموکراسی فرهنگی دور شود. البته در صحبت هایش و گاه در میزگردهایی که شرکت می کرد، هیچ گاه دست از مشاجره با همکارانش بر نمی داشت. مسعود احمدی سعی می کرد کتاب هایی در حوزه جامعه شناسی و مخالفت ادبی بخواند و آنها را در افکار خود ترسیم و خلاصه کند و به موارد زیر نیز اشاره کرد.

این پژوهشگر می گوید: مسعود احمدی در دهه 70 و 80 اشعار کوتاهی را در چندین مجله مدیریت کرد. مجله دنیای سخن، زنان و فرهنگ توسعه که در دهه 70 و 80 با مجله نگاه نو همکاری کوتاه اما گسترده ای با آن داشت، سال ها نویسنده روزنامه صفحه شعر این کتاب بود.

وی همچنین درباره فعالیت های احمدی در روزنامه ها گفت: اشعار ساده سپید. او همچنین برخی از دشوارترین اشعار سپید را در مجله منتشر کرد و سعی کرد اشعار سپید مدرن را بپوشاند. او بیشتر با نویسندگان سپیدسرا همکاری می کرد و سعی می کرد نمونه هایی از همه نسل ها، از نسل های قدیم تا نسل های جدید را در مجله بیاورد. البته شعرهایی که ما می آوریم بهترین اشعار شاعران نیست، اما تقریباً می توان گفت که شعرها از شاعران بسیاری آمده است و حتی شعرهای مدرن تر.

این منتقد ادبی همچنین در تشریح اشعار دایره و مخاطبان اصلی اشعار مسعود احمدی بیان می کند: در حوزه شعر نو این مشکل وجود دارد که بخشی از شعر نو ممکن است مردم را جذب کند، اما بخش زیادی از شعر نو. شعر اغلب در حوزه های معرفتی و اجتماعی یافت می شود. از دوران حیات احمدیه، مجموعه های شعر زیادی از اوایل دهه 60 تا دهه 90 منتشر شد که البته نتوانست مخاطب عام بیشتری را به خود جذب کند. بنابراین در حوزه شعر سپید تعداد شاعرانی که می توانند توجه عموم را به خود جلب کنند زیاد نمی شود، چنانکه شاملو، شمس لنگرودی، بیژن جلالی، سیدعلی صالحی و احمدرضا احمدی می توانند جذب خود شوند. مخاطب عام تر در حوزه شعر سپید. اما بسیاری از سفیدپوستان از این امکان اجتناب کرده اند. البته اسن فقط مربوط به شعر سپید نیست و به طور کلی شعری که از نظر محتوا و زبان تحت سلطه فرد پیچیده باشد، طبیعتا نمی تواند مخاطب خود را گسترش دهد. مسعود احمدی شعرهایی برای خواندن در مواقعی (دهه 60 و 70) سروده است که در منطقه ای که نمی توان به طور کامل خواند، خوانده نمی شود.

انتهای پیام/