اجرای نمای آجری سه دسته کلی را شامل می‌شود که در این مطلب به طور جامع به آنها پرداخته شده است. این روش‌ها هر کدام مزایا و معایبی دارند و بنا بر سلایق، کاربرد، زمان و بودجه انتخاب می‌شوند.
- اجرای نمای آجری با ملات سیمان
- اجرای نمای آجری با چسب
- اجرای نمای آجری به روش خشک
نمای ساختمان همانطور که در مقاله منظر شهری و تاثیر نما ساختمان بر سلامت روانی انسان، مفصل به آن پرداخته شد، یکی از مهمترین عناصر منظر شهری و عاملی تاثیرگذار بر ساکنین شهر است. از این رو توجه به آن و اجرای اصولی با متریالی باکیفیت از اقداماتی اساسی در جهت بهبود سلامت شهروندان است.
در بین نماهای متعددی که دیده می‌شود، نمای آجری از زیباترین آنهاست و از گذشته تا به امروز پیوند عمیق خود با معماری اصیل ایرانی و مردمان این سرزمین را حفظ کرده است. به همین خاطر در هر نقطه از ایران شاهد این نماهای محبوب و دوست‌داشتنی هستیم.
به کار بردن آجر در نما علاوه بر ظاهری فوق‌العاده مزایای بسیاری را در اختیار افراد قرار می‌دهد. اما اگر بخواهیم در اینجا به یکی از شاخص‌ترین آنها اشاره کنیم، این است که این متریال جذاب برای هر سبک و سلیقه و جهت استفاده در هر منطقه با هر اقلیمی، محصولی برای عرضه دارد.
اما نکته مهمی که در برخی موارد افراد از آن غافل می‌شوند این است که با انتخاب آجری باکیفیت تنها نیمی از راه را پیموده‌اند و ادامه مسیر، اجرا و نصب اصولی و در نهایت رسیدن به نمایی خوشایند است. به بیان دیگر بهره بردن از ویژگی‌های مثبت این مصالح ساختمانی علاوه بر حساسیت در انتخاب آن، منوط به اجرای اصولی آن نیز است.
ما در اینجا به این روش‌ها و جزئیات آنها می‌پردازیم تا به عنوان راهنمایی برای انتخابی سنجیده‌تر برای شما باشد. پس تا پایان این مطلب ما را همراهی کنید.
اجرای نمای آجری با ملات سیمان
قدیمی‌ترین روش اجرای نمای آجری که از گذشته تا به امروز کاربرد داشته، به وسیله سیمان است. این روش به حدی جا افتاده که برای برخی از افراد هنوز هم روش‌های دیگر ناشناخته است و تصویر آجر را تنها در کنار ملات تصور می‌کنند و این دو را جدایی‌ناپذیر می‌دانند. به همین دلیل هنوز هم بسیاری این روش سنتی را به سایر راه‌ها ترجیح می‌دهند چرا که به آن از نظر مقاومت و سایر آیتم‌ها اعتماد بیشتری دارند.
در ادامه با برخی از این موارد و دلایل علاقه‌مندی افراد به این روش اجرای نما آشنا می‌شویم.
- مناسب جهت تراز کردن و پوشاندن عیوب موجود در بسیاری از ساختمان‌ها
- ایجاد پیوندی محکم بین نما و آجر
- بی‌نیاز به محاسبات مهندسی دقیق و پیچیده
- مقرون به صرفه
با توجه به این مزایا، همانطور که پیشتر بیان شد، معایبی هم که در زیر آورده شده، بر این روش وارد می‌شود که باید با اطلاع از آنها دست به انتخاب زد چرا که در برخی موارد منجر به ایجاد خلل در روند اجرا می‌گردد.
- زمان اجرای آن نسبت به سایر روش‌ها طولانی تر است چرا که دوغاب و سیمان به کار رفته در آن به زمان بیشتری برای خشک شدن نیاز دارند.
- میزان نخاله و ضایعات باقی مانده از این روش بیشتر از سایر روش‌ها است.
- این روش در صورتی که با ظرافت انجام نشود، نما را کثیف می‌کند.
- با استفاده از ملات برای نصب آجر، وزن نما به میزان چشمگیری افزایش پیدا می‌کند و این عامل ضعف بزرگی برای این روش محسوب می‌شود.
با وجود این معایب کسانی که به دنبال اجرای نمای آجری خود با قیمتی مناسب هستند اما محدودیت زمانی ندارند، این راه گزینه مناسبی است.
اجرای نمای آجری با چسب
دومین روشی که برای اجرای نماهای آجری به کار می‌برند، با استفاده از چسب‌های مخصوص است که برای اتصال مصالح مختلف مانند کاشی و سنگ و آجر و… مورد استفاده قرار می‌گیرند. این محصول ابتدا به شکل پودری است و به صورت خشک به کار برده می‌شود.
در این روش چسب مورد استفاده مانند یک ماده الاستیک عمل می‌کند و ضربات و ارتعاشات وارده به ساختمان و نما را خنثی می‌کند. بنابراین باعث مقاومت نما و دیوار زیر کار نما می‌گردد. از این رو از نظر فراهم آوردن ایمنی کافی گزینه مناسبی است. پس شباهت بسیاری به روش قبل دارد و فقط چسب جایگزین ملات شده است.
با این روش اجرا به سادگی چسب را به زیر آجر می‌زنند اما باید به دو نکته مهم توجه داشت:
- هیچ قسمتی از سطح زیرین آجر بدون چسب نماند و به طور کامل چسبیده شود.
- بندکشی با دقت و ظرافت و به صورت اصولی انجام شود چرا که در غیر این صورت آب از درزها به زیر آن نفوذ می‌کند و در فصول سرد سال دچار یخ‌زدگی و در نهایت کندن آجر از نما می‌شود.
فراموش نشود که جهت پیاده‌سازی این روش اجرای نمای آجری ابتدا باید “پلاستر سیمانی” روی دیواری که محل نصب آجر است، اجرا گردد.
اما سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که پلاستر سیمانی چیست؟
پلاستر نوعی لایه پوششی است که به منظور افزایش محافظت به دیوارها اضافه می‌شود. پلاستر به سه دسته کلی زیر تقسیم می‌شود که موارد استفاده آنها بنا به هدف و کاربرد متفاوت است.
- پایه سیمانی
- پایه گچی
- پایه آهکی
پلاستر سیمانی ملاتی مرکب از سیمان، ماسه تمیز و آب است و به افزایش مقاومت دیوار، جلوگیری از نفوذ رطوبت و کاهش ترک‌خوردگی آن کمک می‌کند. این پلاستر خلل و فرج موجود در دیوارها را می‌پوشاند و با ایجاد استحکام در محیط‌های مرطوب نیز استفاده می‌شود. به همین خاطر در زیر چسب این لایه پوششی ایجاد می‌شود.
این روش هم طرفداران خود را دارد و از نظر هزینه از روش قبلی بیشتر اما از روش بعدی به صرفه‌تر است. در صورتی که قصد استفاده از این روش را دارید، در انتخاب چسب حساسیت به خرج دهید و کیفیت آن را بررسی کنید. چرا که با چسبی بی‌کیفیت نمایی خوشایند و ماندگار نخواهید داشت.
اجرای نما به صورت نمای خشک
سومین روش اجرای نمای آجری به صورت خشک است. این روش که جدیدترین و متداول‌ترین روش نیز است، با توجه به مزیت‌های ویژه‌ای که نسبت به سایر روش‌ها دارد، از محبوبیت خاصی برخوردار است. برای بسیاری از افراد هنوز هم این روش ناشناخته است و برای برخی دیگر قابل اعتماد نیست چرا که از ایمنی و دوام آن اطمینان کافی ندارند. اگر شما نیز از این دسته از افراد هستید، نگران نباشید چرا که این روش از زمانی که به ایران وارد شده، امتحان خود را در دوام و کیفیت به خوبی پس داده است.
در این روش از هیچگونه ملات و یا چسبی استفاده نمی‌شود اما اجزای خاصی آن را تشکیل می‌دهد. با هم با این روش مدرن آشنا می‌شویم.
- چارچوب نگهدارنده (که خود به عنوان الگویی برای اجرای نما عمل می‌کند)
- اتصالات و ریل‌های مخصوص فلزی (که وظیفه نگهداری آجر را به عهده دارد)
- عایق حرارتی
- فضایی خالی جهت تهویه
با توجه به اجزای نام برده، روش اجرای نما خشک با استفاده از یک سازه فلزی نگهدارنده انجام می‌گیرد که وظیفه اتصال پوسته به سازه و تحمل بار را بر عهده دارد. این سازه که معمولا از جنس استیل یا گالانیزه است، در مقابل تنش‌های به وجود آمده ناشی از زلزله، باد و تغییرات دما از مقاومت و استحکام بالایی برخوردار است. همین دلیل منجر به افزایش طول عمر بنا می‌شود.
مراحل کار به این صورت است که ابتدا یک عایق حرارتی را با چسب به دیوار وصل می‌کنند. سپس سازه‌ای که به عنوان چارچوبی نگهدارنده است، روی آن قرار داده می‌شود تا آجرها با فاصله روی آن نصب شوند. این فضای خالی که بین عایق و نما ایجاد می‌شود، به عنوان عایقی دیگر عمل می‌کند و به منظور جلوگیری از اتلاف انرژی بسیار مناسب است. پس از طی این مراحل آجرها را با فاصله بر روی چارچوب در کنار هم می‌چینند.
مزایای اجرای نمای آجری به روش خشک
همانطور که پیشتر بیان شد، هر کدام از روش‌های بیان شده مزایای خاص خود را دارند و هر فرد با توجه به نیاز خود یکی از آنها را انتخاب می‌کند. در ادامه با نکات مثبت روش خشک آشنا شوید.
- سرعت اجرا به دلیل استفاده از تجهیزات آماده بسیار بالاست.
- با این روش به میزان قابل توجهی از وزن نما کاسته می‌شود.
- امکان اجرا بر روی هرگونه قوس، گنبد و هر نوع دیوار با هر ساختاری وجود دارد.
- عاری بودن سطح آجر از هر گونه آلودگی به دلیل اینکه این روش اصطلاحا “خشک” است و ملاتی وجود ندارد که منجر به کثیفی نما شود.
- به دلیل عدم استفاده از ملات و به تبع نبود رطوبت، امکان ظاهر شدن سفیدک و شوره بر روی سطح آجر در این روش بسیار کم است.
- این روش جهت جلوگیری از هدر رفتن آب بسیار مناسب است چرا که به صورت خشک اجرا می‌گردد.
- در اجرای نمای آجری به روش خشک، چیدن و مجددا برچیدن آجرها تا رسیدن به حالت مورد نظر بدون تخریب نما به سادگی امکان‌پذیر است.
- روش اجرای نما به صورت خشک به عنوان نوعی عایق صوتی نیز عمل می‌کند.
- امکان اتصال آجر با انواع نماهای دیگر مانند سنگی و شیشه‌ای و… در این روش وجود دارد.
- در این روش بر خلاف دو روشی که پیشتر به آنها اشاره شد، نخاله و ضایعات بسیار کمی تولید می‌کند.
البته هزینه پیاده‌سازی این روش از سایر روش‌ها بیشتر است که با توجه به ظرافت و تجهیزات خاصی که در آن به کار می‌رود، هزینه آن توجیه‌پذیر است.
به طور کلی اصل سیستم‌های خشک آجری بر اساس ساختمان‌ها سبز و پایدار طراحی شده و به همین دلیل نظرات مثبت را نیز به خود جلب کرده است.
جمع‌بندی
در این مقاله به اجرای نمای آجری که شامل سه دسته کلی زیر است، پرداخته شد.
- اجرای نمای آجری با ملات سیمان
- اجرای نمای آجری با چسب
- اجرای نمای آجری به روش خشک
با مطالعه این مطلب دانستیم که هر کدام از این روش‌ها مزایای خاص خود را دارند. برای مثال برای جلوگیری از اتلاف انرژی روش خشک بسیار مناسب است یا اینکه با این روش نما از وزن سبک‌تری برخوردار می‌گردد. در برخی از موارد این روش‌ها به صورت سلیقه‌ای و با توجه به امکانات موجود مانند بودجه و زمان در دسترس انتخاب می‌شود.
حال با توجه به اطلاعات به دست آمده از این موضوع، برای ما بنویسید شما کدام روش را ترجیح می‌دهید و دلیل این انتخاب چیست؟شاید ارتباط دادن آجر به مصرف انرژی کمی صقیل و نیازمند تأمل باشد اما این واقعیت غیر قابل انکار است که نماهای آجری بر کاهش مصرف انرژی تاثیر بسزایی دارند. اما چه عواملی دست به دست هم داده‌اند تا این تاثیرگذاری را شکل دهند؟ با ما همراه باشید تا به بررسی این موارد بپردازیم.
سالهاست که در مباحث مربوط به انرژی و این دسته از موضوعات، نقش پررنگ آجر به عنوان متریالی تاثیرگذار در این زمینه به وضوح دیده می‌شود. چرا که استفاده از بر کاهش میزان مصرف انرژی اثرات انکارناپذیری دارد و در این امر نیز نظرات بسیاری را به خود جلب کرده است. به همین منظور برای آشنایی با این نقش اثربخش با مقدمه‌ای در مورد مصرف انرژی آغاز و در ادامه به نقش‌آفرینی نماهای آجری می‌پردازیم.
از دغدغه‌های انسان امروز مواجهه با کمبود ذخایر انرژی و مصرف بی‌رویه آن است. به همین جهت تاکنون روش‌های مختلفی جهت کاهش مصرف انرژی و بهینه‌سازی آن به کار گرفته شده است.
متاسفانه کشور ایران در رتبه‌های نخست میزان مصرف انرژی در دنیا قرار دارد. از این رو توجه به این موضوع در کشور ما از جایگاه خاصی برخوردار شده و در صنایع مختلف به خصوص صنعت ساختمان رعایت و به کارگیری اصول بهینه‌سازی مصرف انرژی از اقدامات مهم و اساسی است.
نقش صنعت ساختمان در مصرف ذخایر انرژی
روش‌های احداث ساختمان در هر کشوری بیش از یک سوم انرژی مصرفی را به خود اختصاص می‌دهد. به همین خاطر در کشورهای پیشرفته دنیا ساختمان‌های کم مصرف، سبز و پایدار در معرض توجه قرار گرفته‌اند.
میزان انرژی مصرفی که در ایران به ساختمان‌ها تعلق دارد، چیزی حدود 5 تا 6 برابر استانداردهای بین‌المللی است که به طور تقریبی 40 درصد از کل مصرف انرژی در کشور را شامل می‌شود. این میزان در مقایسه با سایر صنایع در جایگاه بسیار بالایی قرار دارد.
متاسفانه سالیان طولانی در صنعت ساختمان در کشور ما ملاحظات دقیقی پیرامون بحران کمبود ذخایر انرژی صورت نمی‌گرفت و به کاهش مصرف انرژی در ساختمان‌ها نیز توجه درخوری نمی‌شد. در صورتی که این اتلاف با همین سرعت پیش می‌رفت، علاوه بر دامن زدن به بحران کمبود انرژی در جهان، منجر به تشدید آلودگی محیط زیست نیز می‌شد.
اما خبر خوب این است که در سال‌های اخیر، سازوکارهای چشمگیری جهت عبور از این بحران شد و اقداماتی کارآمد در راستای اصلاح آن انجام گرفت. مصرف بیش از پیش مصالحی مانند آجر در نما ساختمان‌ها گواه روشنی بر این امر است.
مبحث 19 مقررات ملی ساختمان با هدف بهینه‌سازی مصرف انرژی
در راستای توجه به ملاحظات محیط زیستی با تدوین مبحث 19 مقررات ملی ساختمان که از سال 1384 صورت گرفت، رعایت اصول آن در ساخت‌وساز الزامی و به واسطه این مبحث، توجهات به موضوع انرژی بیشتر از گذشته شد. مبحث 19 مقررات ملی ساختمان به موضوع کاهش میزان مصرف انرژی و صرفه‌جویی در آن می‌پردازد و بسیاری از اقدامات اثربخش انجام شده در این راستا مرهون توجه به این مبحث است. در مبحث 19 انتخاب مصالح مناسب ساختمان از مهمترین موضوعات است.
در این مبحث، ساختمان‌ها با توجه به منطقه‌ای که در آن قرار دارند و از نظر میزان صرفه‌جویی در مصرف انرژی به 4 دسته کلی تقسیم می‌شوند.
- ساختمان‌های با صرفه‌جویی زیاد در مصرف انرژی
- ساختمان‌های با صرفه‌جویی متوسط در مصرف انرژی
- ساختمان‌های با صرفه‌جویی کم در مصرف انرژی
- ساختمان‌های بدون نیاز به صرفه‌جویی در مصرف انرژی
این میزان صرفه‌جویی در مصرف انرژی با توجه به عواملی است که در زیر به آنها اشاره می‌شود.
- شرایط بهره‌گیری ساختمان از انرژی خورشیدی
- نوع انرژی مصرفی (برقی و غیر برقی) برای تامین گرمایش، سرمایش و آب گرم مصرفی
- نسبت سطح پوسته خارجی نورگذر ساختمان به سطح زیربنای مفید آن
- استفاده ازسیستم‌های نوین تهویه
- نحوه استفاده از ساختمان با کاربری غیر مسکونی (مداوم یا منقطع)
پوسته خارجی ساختمان که پیشتر به آن اشاره شد، نوعی جداکننده فضای داخلی و خارجی ساختمان است که نقش مهمی در مصرف انرژی دارد.
در اینجا ضروری‌ترین نکته دانستن این مورد است که پوسته خارجی مهمترین بخش اکثر ساختمان‌ها در مصرف انرژی است.
در گذشته پوسته خارجی حائلی بین فضای داخلی و خارجی ساختمان بود. اما در روش‌های نوین پوسته‌ها سیستم‌هایی هستند که با پاسخگویی مناسب به محیط بیرونی، فضایی مطبوع را در داخل پدید می‌آورند و بدین ترتیب مصرف انرژی را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند.
تاثیر مصالح بر مصرف انرژی
نما ساختمان یکی از پارامترهای مهم و تاثیرگذار بر مصرف انرژی در صنعت ساختمان است. چرا که از مهمترین بخش‌های یک ساختمان، نما آن است.
همانطور که پیشتر بیان شد و به عقیده برخی از کارشناسان حوزه انرژی، ساختمان‌ها از بزرگترین منابع اتلاف انرژی در کشور هستند. از این رو انتخاب مصالح مناسب برای نما ساختمان جهت بهینه‌سازی مصرف انرژی از اهمیت بالایی برخوردار است و انتخاب آن باید با حساسیت درخوری انجام شود.
مصالح در جذب انرژی خورشیدی نقش بسزایی دارند و میزان این جذب به ویژگی‌های متعددی مصالح مانند جنس، رنگ و پرداخت سطح (زبری یا صیقل بودن آن) بستگی دارد.
در اینجا به بررسی آجر به عنوان یکی از مصالح دوستدار محیط زیست و تاثیرات نماهای آجری پرداخته می‌شود.
جایگاه آجر در بهینه‌سازی مصرف انرژی
استفاده از مصالحی سنگین مانند آجر، بتن و بلوک‌های سیمانی منجر به افزایش “پایداری حرارتی” ساختمان می‌شوند. در صورتی که از مصالح سنگین استفاده نشود این نتیجه به دست نمی‌آید و به همین دلیل باید از به کار بردن مصالح سبک پرهیز کرد.
اما سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که پایداری حرارتی به چه معناست؟
به ساده‌ترین زبان پایداری حرارتی یعنی در صورت ایجاد تغییرات دما بیرون از خانه، هوای داخل منزل دستخوش تغییر چندانی نشود. همانطور که واضح است این امر منجر به صرفه‌جویی در میزان مصرف انرژی می‌گردد.
آجر متریالی است که ضریب جذب پایینی دارد و به همین دلیل نیز از عملکرد حرارتی مطلوبی برخوردار است. از این رو نماهای آجری در بهینه‌سازی مصرف انرژی نقش بسزایی دارند.
با توجه به شواهد و آمار ارقام به دست آمده، در بین سایر مصالح، کمترین میزان مصرف انرژی را داراست. به همین خاطر از بهترین مصالحی که می‌توان در نما به کار برد و از زیبایی و سایر ویژگی‌های ارزنده آن بهره برد. این امر از آن جهت است که این نوع آجر به دلیل جذب پایین حرارت تا حدود 4.5 درصد، سبب کاهش 23 درصدی اتلاف انرژی می‌شود. همچنین با توجه به مطالعه‌ای دیگر در شهر تهران این نوع از آجر با 6.9 درصد کاهش مصرف انرژی بهترین عملکرد را در بین سایر مصالح از آن خود کرده است.
سیاست‌های فعلی کشور در راستای بهینه‌سازی مصرف انرژی اقدامات بسیاری را برای استفاده از مصالحی موثر بر کاهش مصرف انرژی مانند “آجر” انجام داده است.
جرم حرارتی یا اینرسی حرارتی در آجر
جرم حرارتی قابلیت پوسته خارجی و دیوارهای داخلی در ذخیره کردن انرژی و باز پس دادن آن است. به بیان دیگر اینرسی حرارتی توانایی جذب و ذخیره گرما را فراهم می‌کند. در نتیجه از اتلاف انرژی جلوگیری می‌شود.
آجر با این ویژگی مقدار زیادی گرما را در خود ذخیره می‌کند و به صورت تدریجی آن را آزاد می‌کند. با این ذخیره، هزینه‌های انرژی کاهش و منجر به افزایش بازده آن می‌شود.
انتخاب مصالح با توجه به آب‌وهوا
برای ساخت‌وساز در هر اقلیمی باید از نوع خاصی از مصالح استفاده کرد تا با محیط و شرایط آن سازگار باشد و در نتیجه منجر به کاهش میزان مصرف انرژی شود.
در ایران به دلیل وجود اقلیم‌های متفاوت، انتخاب مصالح باید با دقت بیشتری انجام شود. در واقع شهرها هر کدام با اقلیم خاصی که دارند، دارای پتانسیل‌های بسیاری هستند. با به کارگیری همین پتانسیل‌ها می‌توان در راستای کاهش میزان مصرف انرژی اقدامات موثری انجام داد.
برای مثال در اقلیم‌های گرم و معتدل مصالحی که منجر به کاهش جذب انرژی خورشیدی و به تبع آن بهبود عملکرد حرارتی می‌شوند، بسیار مناسب هستند. آجر همان مصالحی است که به خوبی می‌تواند این ویژگی‌ها را برای مناطقی با این آب‌وهوا به ارمغان بیاورد. یا مثال دیگر اینکه در شهرهای جنوب به دلیل گرمای بیش از حد مناطق، استفاده از نماهایی با رنگ روشن از جذب گرما جلوگیری می‌کند.
سخن آخر
تاثیر نماهای آجری بر میزان مصرف انرژی از مباحث مهمی است که در این مطلب به آن پرداخته شد. آجر به دلیل دارا بودن خاصیت جرم حرارتی که به آن اشاره شد، این تاثیرگذاری را شکل می‌دهد.
خوشبختانه امروزه با افزایش نماهای آجری و استفاده کمتر از مصالحی که موجب اتلاف انرژی می‌شوند، بهینه‌سازی مصرف انرژی در صنعت ساختمان در مسیر درستی قرار گرفته است. از این رو گروه بین‌المللی آذرخش به عنوان بزرگترین تولیدکننده آجر نسوز نما در خاورمیانه افتخار این را داشته تا گامی موثر در این راستا بردارد و نقشی موثر را در این راه ایفا کند. جهت ارتباط با کارشناسان ما، دریافت مشاوره و کسبخرداد 19, 1400//در /توسط
در بسیاری مواقع برای افراد از این که بین آجر و مصرف انرژی ارتباطی وجود داشته باشد ، تامل بر انگیز می باشد، در حالی که این موضوع واقعیتی غیر قابل انکار می باشد .
نماهای آجری از جمله نماهای سنتی و مدرنی می باشند که استفاده از آن ها تاثیر بسیاری در کاهش مصرف انرژی دارد . اما برای چگونگی تاثیر آن ها در کاهش مصرف انرژی توصیه می کنیم تا انتهای این مقاله ما را همراهی نمایید .
آجر ها از گذشته به عنوان متریالی مقاوم و موثر در برابر صرفه جویی انرژی شناخته شده اند و لازم به ذکر است که در این زمینه نیز بسیار جلب توجه نموده اند و محبوبیت کسب کرده اند .
همانگونه که همه ما شاهدیم امروزه کمبود ذخایر انرژی و صرفه جویی در مصرف آن ها از جمله دغدغه های مهم بشر به شمار می رود و به همین دلیل نیز تا کنون از هر روشی که در کاهش مصرف انرژی یا صرفه جویی در مصرف موثر باشد ، استفاده کرده اند .
در این میان نکته ی قابل تامل و البته تاسف باری که وجود دارد ، قرار گرفتن ایران در رتبه های نخست مصرف انرژی در دنیا می باشد . بنابراین لازم است تا به این مهم اهمیت زیادی در ایران داده شود و روش هایی که موثر در کاهش مصرف می باشند به کار گرفته شوند . این امر در حوزه ی ساخت و ساز نیز باید رعایت شود که البته از مهمترین صنایع می باشد و لازم است تا تمامی اصول و نکات بهینه سازی مصرف انرژی رعایت شود و مصالح به درستی انتخاب و اجرا شوند .
نقش صنعت ساختمان در مصرف ذخایر انرژی
در هر کشوری بیش از یک سوم انرژی مصرفی مربوط به روش های احداث ساختمان می باشد و به همین دلیل ساختمان های کم مصرف و سبز و پایدار در کشور های پیشرفته دنیا مورد توجه قرار می گیرند .
در ایران در حدود 5 تا 6 برابر استادارد های بین المللی مصرف انرژی به ساختمان ها تعلق دارد . یعنی در واقع 40 درصد از کل مصرف انرژی را ساختمان ها در ایران شامل می شوند و این رقم از جایگاه بسیار بالایی در مقایسه با سایر صنایع برخوردار می باشد .
متاسفانه در کشور عزیز ما به این مسئله توجه چندانی نمی شد و برای کاهش مصرف انرژی در ساختمان ها ملاحظات چندانی به کار برده نمی شد و همین مسئله ایران را در رتبه های برتر مصرف انرژی در ساختمان ها قرار داده است . علاوه بر این در صورتی که همچنان به این بی توجهی ادامه داده می شد ، علاوه بر این که با بحران کمبود انرژی در جهان روبه رو می شدیم ، بلکه آلودگی محیط زیست نیز به شدت افزایش پیدا می کرد .
اما خوشبختانه این مسئله در سال های اخیر اهمیت پیدا کرد و به همین دلیل اقداماتی کار آمد در جهت اصلاح آن صورت پذیرفت . استفاد ه از آجر نماها در نمای ساختمان ها گواه روشنی برای این مسئله می باشد .
مبحث 19 مقررات ملی ساختمان با هدف بهینه سازی انرژی
در سال 1384 مبحث 19 مقررات ملی ساختمان ها به منظور ملاحظات زیستی تعیین شد که توجه به مسئله ی انرژی و رعایت اصول آن در ساخت و ساز بیش از بیش مورد توجه قرار گرفت . در این مبحث موضوع کاهش مصرف انرژی و صرفه جویی در آن مورد بررسی قرار می گیرد و بسیاری از اقداماتی که در این راستا انجام شده است مرهون این مبحث می باشد . لازم به ذکر است که انتخاب مصالح مناسب ساختمان از مهمترین موضوعات در مبحث 19 می باشد .
در مبحث 19 ساختمان ها با توجه به منطقه ای که ساختمان ها در آن واقع شده اند و با توجه به میزان مصرف انرژی به 4 دسته کلی تقسیم بندی می شوند .
1 – ساختمان های با صرفه جویی زیاد در مصرف انرژی
2 – ساختمان های با صرفه جویی متوسط در مصرف انرژی
3 – ساختمان هایی با صرفه جویی کم در مصرف انرژی
4 – ساختمان های بدون نیاز به صرفه جویی در مصرف انرژی
این میزان صرف جویی در مصرف انرژی در ساختمان ها با توجه به مواردی که در زیر اشاره می شود صورت می گیرد .
- شرایط بهره گیری ساختمان از انرژی خورشیدی
- نوع انرژی مصرفی ( برقی و غیر برقی ) برای تامین گرمایش ، سرمایش و آب گرم مصرفی
- نسبت سطح پوسته خارجی نور گذر ساختمان به سطح زیر بنای مفید آن
- استفاده از سیستم های نوین تهویه
- نحوه استفاده از ساختمان با کاربری غیر مسکونی ( مداوم و منقطع )
نکته : پوسته یا نمای خارجی ساختمان نوعی جدا کننده فضای داخلی و خارجی ساختمان می باشد و نقش مهمی در مصرف انرژی دارد و توجه به این نکته از اهمیت قابل توجهی برخوردار می باشد .
پوسته خارجی ساختمان در گذشته به عنوان حائلی بین فضای داخلی و خارجی ساختمان به شمار می رفت ، اما امروزه با توجه به روش های نوین که در آن ها به کار برده می شود ، این پوسته ها به عنوان سیستم هایی به کار برده می شوند که با پاسخگویی مناسب به محیط بیرونی موجب ایجاد فضایی مطبوع در داخل می شوند و بدین ترتیب موجب کاهش مصرف انرژی به میزان قابل توجهی می شوند .
تاثیر مصالح بر مصرف انرژی
در صنعت ساختمان یکی از پارامترهای مهم و تاثیر گذار در مصرف انرژی نما ساختمان ها می باشد .
همانطور که در مطالب قبلی نیز اشاره شد و همچنین با توجه به عقیده ی کارشناسان در حوزه انرژی ، از مهمترین منابع اتلاف انرژی در کشور ساختمان ها می باشند و به همین دلیل نیز انتخاب مصالح مناسب برای اجرای نمای ساختمان ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد و بنابرین نیاز هست حساسیت زیادی در آن ها به کار برده شود .
در جذب انرژی خورشیدی در ساختمان ها مصالح نقش بسیار زیادی دارند و در این امر ویژگی های مصالح اعم از جنس ، رنگ ، زبری یا صیقلی بودن آن تاثیر گذار می باشد .
در این قسمت به بررسی آجر ها و نماهای آجری که یکی از مصالح بسیار زیبا و دوستدار محیط زیست می باشند ، می پردازیم.
جایگاه آجر در بهینه سازی مصرف انرژی
در افزایش پایداری حرارتی ساختمان ها مصالحی همچون آجر ، بتن و بلوک های سیمانی نقش موثری دارند . در صورتی که مصالح سنگین مورد استفاده قرار نگیرد پایداری حرارتی ایجاد نمی شود و بنابراین بهتر است از به کار بردن مصالح سبک پرهیز شود .
اما سوالی که در این میان مطرح است این است که پایداری حرارتی به چه معنا می باشد ؟
پایداری حرارتی به ساده ترین زبان به این معنی می باشد که در صورتی که در بیرون از خانه تغییرات دمایی رخ دهد ، هوای داخل منزل چندان تغییر نمی کند و در نتیجه این امر موجب صرفه جویی در مصرف انرژی می شود .
آجر از جمله مصالح ساختمانی می باشد که دارای ضریب جذب پایینی می باشد و در نتیجه از عملکرد حرارتی بالایی برخوردار می باشد . بنابراین با وجود آن ها هوای داخل منزل دستخوش تغییرات چندانی نمی شود . بنابراین این امر منجر به صرفه جویی در مصرف انرژی می شود . در نتیجه می توان نتیجه گرفت که آجر نقش موثری در بهینه سازی مصرف انرژی دارند .
با توجه به شواهد و آمار و ارقام از جمله مصالحی به شمار می رود که کمترین میزان مصرف انرژی را دارد و از بهترین مصالحی به شمار می روند که با توجه به تنوع و زیبایی فراوان که دارند قابلیت کاربرد در نما را نیز دارند . آجرها به دلیل جذب پایین حرارت تا حدود 4.5 درصد در حدود 23 درصد در اتلاف انرژی نقش دارند . علاوه بر این با توجه به مطالعه ای که در شهر تهران در این زمینه صورت گرفته است این آجر ها با 6.9درصد کاهش مصرف انرژی بهترین عملکرد را در بین سایر مصالح از آن خود کرده است . سیاست های فعلی کشور اقدامات بسیاری را در راستای بهینه سازی مصرف انرژی برای استفاده از مصالحی همچون آجر انجام داده است .
جرم حرارتی یا اینرسی حرارتی در آجر
قابلیت پوسته خارجی یا دیورهای خارجی در ذخیره سازی انرژی یا پس دادن آن جرم حرارتی نامیده می شود . به عبارت دیگر اینرسی حرارتی توانایی جذب و ذخیره گرما را فراهم می نماید ، بنابراین مانع از اتلاف انرژی می شود .
آجرها با توجه به ویژگی اینرسی حرارتی مقدار بسیار زیادی گرما را در خود ذخیره می کنند و آن را به صورت تدریجی آزاد می نمایند . بدین ترتیب هزینه های انرژی کاهش یافته و منجر به افزایش بازده آن ها می شود .
انتخاب مصالح با توجه به آب و هوا
لازم است تا در ساخت و ساز هر اقلیمی مصالح خاصی به کار برده شود تا سازگاری لازم با محیط و شرایط آن را داشته باشد . بنابراین باید دقت بسیار زیادی در انتخاب مصالح با توجه به اقلیم های متفاوت صورت بگیرد . اقلیم هر شهری متفاوت می باشد و با توجه به اقلیم خاصی که دارند دارای پتانسیل های بسیاری می باشند . بنابراین با به کار گیری همین پتانسیل ها می توان اقدامات موثری در راستای کاهش میزان مصرف انرژی انجام داد .
به عنوان مثال به کار بردن مصالحی که منجر به کاهش جذب انرژی خورشیدی و در نتیجه آن بهبود عملکرد حرارتی می شوند ، در اقلیم های گرم و معتدل بسیار مناسب می باشد . آجر در واقع همان مصالح مناسب برای کاربرد در این اقلیم ها می باشد که این امر را به خوبی فراهم می نماید . مثال دیگر را در مورد استفاده از مصالح در شهرهای جنوب کشور بیان می کنیم که لازم است به دلیل گرمای هوای بسیار زیاد در این مناطق از نماهایی با رنگ روشن که مانع از جذب گرما می شود استفاده شود .
کلام پایانی
از مباحث مهم در انتخاب مصالح ساختمانی تاثیر نماهای آجری بر میزان مصرف انرژی می باشد که در این مطلب به آن پرداختیم . آجر ها به دلیل دارا بودن خاصیت جرم حرارتی این تاثیر را در بهینه سازی مصرف انرژی می گذارند .
بهینه سازی مصرف انرژی در صنعت ساختمان امروزه به دلیل استفاده فراوان از مصالحی از قبیل نماهای آجر و کاربرد کمتر مصالحی که منجر به اتلاف انرژی می شود ، در مسیر درستی قرار گرفته است . شهر آجر به دلیل تولید انواع مختلفی از آجر نما طوسی گامی موثر در صنعت ساخت و ساز فراهم کرده است . بنابراین برای تهیه انواع و و بهره مندی از مزایای آن می توانید با مشاوران ما از طریق تماس با شماره در ارتباط باشید .
اطلاعات بیشتر به این مراجعه کنید و آجر متناسب با سلیقه و منطقه مورد نظرتان را خریداری کنید.
